Gia đình tôi điều kiện đỡ hơn xóm giềng một chút, khi tôi biết nhìn thế giới thì trong nhà đã có tivi màu, đài catset, còn có cả một chiếc xe hơi cổ về sau ông nội bán cho người ta.

Dù có tivi nhưng ông cấm tiệt tôi xem, cứ ăn cơm xong tới Thời Sự là ngay lập tức ngồi vào bàn học bài. Lúc đó còn bé nên ấm ức lắm, thà không có còn đỡ  chứ mỡ treo miệng mèo mà mèo không được ăn khó chịu vô cùng. Ngày đó tới lớp bạn bè xem ké hàng xóm kể chuyện phim này kia tôi chỉ biết đứng im lặng.

Bà nội thì khác, lúc nội nghiêm thật là nghiêm thế nhưng bình thường vẫn len lén cho tôi món này món kia. Mỗi lần đi họp về bà đều mua cho tôi món đồ chơi mới lạ.

Ngày đó ông bà dù đã nghỉ hưu nhưng vẫn thường xuyên đi họp hành, gặp mặt chia sẻ, đóng góp ý kiến cho ban bệ. Những dịp đó đều được đãi ăn uống, có xe đưa đón về tận cổng.

Mỗi lần như thế bà đều dặn dì Chín nấu cho tôi nhiều đồ ăn ngon hơn ngày thường. Lần nào về tới nhà không kịp thay bộ áo dài bà đã hỏi tôi ăn uống ra sao rồi chép miệng:

-Con ăn đi, ông bà đi ăn uống cá thịt tràn miệng chỉ lo cháu ở nhà ăn không no.

Dù sinh ra trong nhung lụa nhưng bà trải qua thời chiến tranh, nạn đói, rồi bao cấp cấm vận nên bà tôn trọng đồ ăn lắm.

Tôi mỉm cười nhớ về những ngày đó rồi quay sang nhn bà giọng mè nheo:

-Bà kể con nghe chuyện cổ tích như trước bà vẫn hay kể đi...

Giọng bà vang đều chuyện ngày xửa, ngày xưa, xưa lắm rồi, ở một ngôi làng nọ....

Tôi chìm vào giấc ngủ lúc nào chẳng hay. Đêm đó tôi ngủ sâu giấc lành, trong mơ tôi gặp bà tiên ông bụt, tôi xin ông bụt cho ông bà tôi được sống mãi mãi với tôi. Ông bụt mỉm cười gật đầu đồng ý, sau đó tôi kết hôn cùng Hoàng Linh. Gia đình nhỏ của chúng tôi đầy ắp tiếng cười. Hoàng Linh hạ sinh đôi một trai một gái. Ông bà nội vui thật vui mỗi người bế một đứa cười mãi không thôi.

Sáng mùng 3 Tết,

-HiHi! HiHi! -Tôi đang mải cười có tiếng điện thoại rung.

-Mé! Đen thế nhỉ đang mơ đẹp! -Tôi làu bàu thế rồi cố tình nhắm mắt lại ý định mơ tiếp. Thật tiếc không thành liền đứng dậy đi ra ngoài.

"Ngày bé ai đó bảo nằm mơ thấy người mất thì ngoài đời sẽ có tin vui. Còn mơ có người sinh ra là ngược lại thì phải..."

Một suy nghĩ thoáng qua trong đầu, nhanh chóng trôi đi. Có lẽ mấy ngày này tin vui ập tới liên tục, tôi với Hoàng Linh giai đoạn này cũng tình cảm quá trời. Chắc ngày nghĩ gì đêm mơ thấy điều đó thôi mà.

Nghĩ vậy thấy yên tâm hẳn ra, tôi gọi cho Hoàng Linh. Sau một giây chuông reo:

-Bé yêu ơi!

-Dậy rồi hả? -Giọng Hoàng Linh khúc khích cười.

-Ơ kìa! Làm như tao hay ngủ nướng lắm ý. Về nhà lạnh quá chưa quen nên nằm lâu thêm tý thôi mẹ.

-Ờ! Dạ thần thiếp hiểu rồi ạ!

-Ngoan. Trẫm muốn xuống nhà chúc Tết. Tiện ái phi cho ta hỏi nên chuẩn bị gì cho hợp lý đây nhỉ? Lần đầu chúc Tết bố mẹ Vợ nên chưa có kinh nghiệm. Ha Ha Ha!

Hoàng Linh cười khẽ bên kia đầu dây, một lúc sau:

-Ai vợ cậu! Cứ nói bậy không à? 

Dù nói chuyện qua điện thoại nhưng tôi mường tượng ra khuôn mặt ửng đỏ quyến rũ của Hoàng Linh lúc này.

-Tớ chuẩn bị xong hết rồi! Mang người cùng thành ý xuống đây là được. Để cậu chọn thì...Hihi! -Giọng Hoàng Linh dịu dàng, biết ngay con bé này nói đằng làm một nẻo mà. Ra là chuẩn bị trước rồi cơ đấy. Thôi cũng được, chẳng biết cha mẹ Hoàng Linh thích gì. Mua tầm bậy thì mất mặt phải biết.

Gần trưa tôi chạy qua nhà con Đỗ Quyên- Bạn gái thân duy nhất của Hoàng Linh thời cấp ba chơi. Dĩ nhiên Hoàng Linh cũng đã ở đó.

Đỗ Quyên vốn đanh đá thấy hai chúng tôi cô ả nhìn ngó liếc ngang liếc dọc:

-Hai đứa bay...Đỗ Quyên đưa ngón tay hết đưa sang tôi lại chỉ qua Hoàng Linh cuối cùng chốt câu xanh rờn:

-Ghê gớm đó!

Ngồi chơi một lúc hai đứa chúng tôi chào hỏi ba mẹ Đỗ Quyên rồi cùng nhau về nhà Hoàng Linh.

Vừa bước vào đã thấy nhà đông nghẹt người khiến tôi có phần ngỡ ngàng:

-Ặc! Nhà nay có khách à?

Hoàng Linh nhìn tôi ánh mắt ánh lên ý cười. Em không nói gì dúi túi quà vào tay tôi rồi đi vào nhà.

Bữa cơm ngày hôm đó diễn ra trong không khí vui vẻ và không kém phần căng thẳng. Gia đình mấy người dì Hoàng Linh, mấy cô chị họ của con bé thay nhau hỏi han tôi đủ điều. Lúc này tôi mới nhận ra "khách quý" của bữa tiệc này dường như là hai chúng tôi.

-Ăn đi con! Ăn nhiều vào, món này Linh nấu đấy. Con thử xem vừa miệng không? -Mẹ Hoàng Linh cứ mỉm cười suốt buổi gắp đồ ăn liên tục cho tôi.

Dùng xong bữa cơm cả gia đình ra bàn trà ngồi nói chuyện ngắm Hoàng Linh pha trà. Một lát mẹ, cùng người nhà em cũng vội vàng đi. Tết nhất mà ai cũng bận bịu. Hoàng Linh bảo hiếm lắm mới có dịp đông đủ được như thế. Chỉ tiếc ba em bận công việc Tết năm nay không có ở nhà được.

Ngồi thêm một lát bế An An trêu chọc Bình Bình tôi cũng vội vã về nhà cùng Bà Nội.

Tối mùng 3 Tết,

 Ngồi trên chiếc giường đặt ngoài ban công, tôi cùng Hoàng Linh vui vẻ nói chuyện điện thoại. Con bé kể tôi nghe có công ty K bàn bạc với nó về việc gia nhập làm người mẫu độc quyền. Hoàng Linh cũng đang phân vân vì năm sau dự tính thi hoa hậu các dân tộc, năm kế nữa có tổ chức hoa hậu Việt Nam. Nếu có công ty phía sau hỗ trợ sẽ thuận tiện hơn rất nhiều. Chỉ có điều không rõ điều kiện kèm theo của bên đó là những gì nên Hoàng Linh chưa đưa ra quyết định.

Hai đứa đang nói mấy chuyện linh tinh thì bên ngoài có giọng trẻ con:

-Cậu gia ơi! Cậu Gia ơi! -Đứa cháu gái Bác Quyết chạy xồng xộc vào nhà tôi, giọng nó hớt hải vừa thở hổn hển chống tay lên gối nói đứt quãng:

-Cậu Gia ơi! Cậu sang nhà nhanh cậu ơi. Bà Cố... Bà Cố ngủ gọi không dậy!

Ngay lập tức tôi không kịp mang dép chân trần chạy thật nhanh sang nhà tổ. Vừa bước tới cổng tiếng khóc của Dì Chín từ trong nhà vang ra:

-Cô chủ ơi! Cô ơi cô ơi! Sao cô đi không đem theo con với. Cô ơi là cô ơi!

Cả bầu trời như đổ sụp xuống, tôi bám lấy cánh cổng ngã quỵ xuống.

Dân làng nghe tiếng khóc xé lòng của dì Chín cùng đứa cháu gái nhà bác Quyết liền đổ ra đường rồi tiến về ngôi nhà tổ mỗi lúc một đông.

Tôi không biết đã vào nhà bằng cách nào, khi cảm thấy được mọi điều diễn ra xung quanh Hoàng Linh đang bên cạnh xoa bóp tay cho tôi.

Lạnh lắm, con lạnh lắm bà ạ. Nhà neo người muốn tỏ ra mạnh mẽ làm điểm tựa cho những người ở lại. Thế nhưng khi nhìn đôi mắt sưng húp của Hoàng Linh, thân hình gầy gò của Ông Nội lại không cầm lòng được.

Tôi lặng im cắn môi hai hàng nước mắt cứ trào ra rồi lăn xuống má.

Ngày trẻ cứ nghĩ đàn ông rớt nước mắt là yếu đuối hèn kém. Mãi sau này tôi cũng nhận ra giọt nước mắt dành cho những người mình yêu thương là thiêng liêng.

Đêm đã dần khuya, trời đổ mưa phùn rét lắm. Mưa như tấm màn trắng nuốt trọn cả ngôi làng. Bên ngoài sân nhà làng xóm đến thật đông. Cả trăm người đốt thành nhiều đống lửa rải rác ra cả khắp vườn. Các chú các bác hàng xóm ngồi quanh đống lửa xuyên đêm canh linh cửu bà nội tôi. Tình làng nghĩa xóm có lẽ mọi người muốn thức cùng Bà nội tôi đêm cuối cùng.

Trong nhà lúc này ông đang chủ trì việc khâm liệm, lúc này bà đã tắm nước thơm. Mặc lên mình bộ áo dài màu tím mà bà yêu thích. Vị thầy cúng lớn tuổi đang hỗ trợ ông bỏ ba đồng tiền xu cùng gạo muối vào miệng bà. Người ta bảo để làm lộ phí đi qua đò dưới sông âm.

Tôi tiến lại gần tháo chiếc nhẫn vàng đeo lên ngón tay, lặng lẽ đeo lại đôi găng tay màu trắng tang tóc cho bà. Tôi gọi mãi bà chẳng dậy, đành ôm bà cho bớt lạnh.

-Gia con theo ông vào đây! -Giọng ông trầm khàn.

Tôi đứng dậy đi theo ông vào thư phòng. Cánh cửa sau lưng đóng lại. Ông lúc này nhìn tôi và nói:

-Con đừng đau buồn. Bà thương con nên hồi quang phản chiếu an ủi con thêm vài ngày. Con bớt đau buồn để bà đi thanh thản.

Lúc này tôi mới nhớ ra vẻ mặt bất thường của ông khi bắt mạch cho bà nội hôm đó. Có lẽ ông đã biết từ trước chỉ có tôi là đứa ngây ngô mà thôi.

-Giờ ta muốn bàn với con một việc. Sau khi chúng ta mất, ta muốn hoả táng cho gọn gàng. Sau này không phiền con cháu cải táng. Hoả táng xong chỉ mang tro cốt cả hai đem vào khu mộ địa gia tộc. Khỏi phiền con cháu về sau này tốn thêm công buổi.

Lúc đó tôi quá đau buồn nghe ông nói thế chỉ biết ý ông muốn hoả táng cho bà. Tôi kịch liệt phản đối:

-Điều đó nhất định không được. Bao đời này mất đều thổ táng, sau này cải táng sang quách. Hoả táng ai biết được bà có chịu nổi không. Con sợ bà không chịu nổi nóng. Phong tục từ xưa vậy. Mình cứ làm như vậy.

Lần đầu tiên trong đời tôi cãi lời ông. Ngừng một lúc tôi nói tiếp:

-Con biết ông sợ tốn kém phiền hà con cháu sau này nhưng vấn đề đó bọn con có trách nhiệm và có thể lo được.

Ông nhìn tôi khẽ thở dài, dặn dò tôi thêm mấy điều:

-Chuyện xảy ra ở thị trấn biên giới đêm 30 những năm trước. Lúc đi ta đã dặn kỹ, đáng lẽ con không nên về lúc này. Ta cùng lão Tô... Sợ lúc ta có mệnh hệ gì có kẻ lại rục rịch.

Ông ngừng một lúc rồi nhìn tôi:

-Gia! Giờ quá sức ta xong tang lễ con nhớ đi thật xa. Nhớ lấy!

Cầm chiếc hộp gỗ trên tay tôi cứ suy nghĩ mãi về những điều ông nói. Có gì đó trong từng lời dặn thế nhưng ngay lúc này đầu óc tôi không còn minh mẫn sau nỗi đau quá lớn.

-Bác Quyết, dì Chín vào nội con gặp.

Tôi ra gọi hai bác vào theo lời ông rồi ngồi cạnh bà. Hoàng Linh lúc này cũng theo vào ngồi cạnh, trên đầu con bé đeo khăn trắng.

-Có sợ không?

Tôi hỏi con bé giọng khàn đặc. Hoàng Linh lắc đầu, xích sát tôi thêm một chút. Tôi nhìn thân hình co ro vì sương lạnh thấy thương vô cùng.

Một lúc sau Ông nội cũng đi ra ngoài. Ông nhìn Hoàng Linh một lúc khẽ thở dài rồi cũng đưa cho con bé một hộp gỗ nhỏ.

Ông ngồi xuống, nắm tay bà giọng nghẹn ngào:

-Bảy mươi năm bên nhau rồi bà nạ. Năm 42 bà theo về với tôi. Giờ bà lại bỏ mà đi trước. Đi một mình rứa mà có yên lòng không bà nờ!

Ông ôm lấy bà khóc lên mấy tiếng:

-Bà ơi! Bà ơi! Bà T ơi!

Nhà mỗi hai ông cháu, tôi đã hơn 20 nhưng vẫn còn quá non dại. Hẳn ông đau lòng lắm nhưng cố kìm nén sắp xếp xong xuôi mới dám khóc lên ba tiếng xé lòng.

Năm nay ông đã 96 tuổi, hai ông bà đã kết hôn được 70 năm. Thời gian hai ông bà bên nhau bằng cả một cuộc đời con người. Dì Chín đỡ ông dậy khuyên ông bớt đau lòng cho bà đi thanh thản. Ông đứng dậy quay sang nhìn tôi:

-Gia à. Từ này con phải nhớ làm chi cũng tính trước tính sau! 

Nói xong dì Chín dìu ông đi vào phòng nghỉ ngơi một chút để sang mai còn công việc.

Sương trắng phủ kín căn nhà, bài nhạc phụ tử tình thâm hát vang nghe mà tan nát cõi lòng. Cứ cách một quãng lạu có tiếng chiêng gõ vang.

Hoàng Linh nằm gục trên vai tôi. Vốn định bảo con bé sang bên nhà ngủ, thế nhưng ngẫm lại đành thôi. Con bé vốn nhát gan, giờ qua đấy ngủ một mình hẳn sẽ không thể chợp mắt. Tôi khoác lên vai nó tấm áo, Hoàng Linh nép sát vào tôi trong vô thức.

Có lẽ khoảng hai giờ sáng, mấy cô dì người trong làng nấu xong cháo gà. Bê từng nồi lớn kèm theo chén bát ra cho cả trăm người đốt lửa ngồi ngoài vườn.

-Cậu Gia! Cậu gọi cậu gọi cái Linh dậy, cả hai ráng ăn chút cháo. Con bé từ tối đến giờ chắc chưa ăn gì. Không biết nghe tin từ đâu mà lên tức thì, cứ bóp tay cho cậu rồi khóc suốt, tội nghiệp!

Dì Chín lấy hai chén cháo từ mẹt tre đặt xuống cạnh bên. Còn một chén duy nhất bên trong dì mang vào phòng ông.

Bên ngoài gió hú, tiếng chim lợn vang lên từng hồi dồn dập khiến cả đám đông canh linh cửu nhìn theo. Loài chim báo hiệu điềm xấu kêu vang từng đợt nghe não lòng. Đám chó hoang trong xóm có lẽ cũng bị đánh thức bởi tiếng kêu quái dị ấy hú lên từng hồi.

Hoàng Linh cũng giật mình thức giấc. Ánh mắt con bé ngơ ngác nhìn sang khiến tôi bỗng lạnh sống lưng:

-Huhu ! Gia ơi. Huhu! -Chắc con bé gặp ác mộng, tôi ôm con bé vào lòng vỗ vỗ lên lưng dỗ dành. Hoàng Linh liền nhỏ giọng ngắt quãng nói khẽ bên tai tôi mấy lời khó hiểu:

-HuHu. Gia ơi Gia ơi. Nội nội...Ông nội...Nãy trong mơ Ông nội...

Con bé vẫn thút thít không ngừng. Có tiếng đồ sứ rơi vỡ trong phòng...

-Ông ơi! Ông ơi! -Tiếng dì chín la lên thất thanh:

-Gia ơi! Con vào đây nhanh lên. Nội con gọi mãi không dậy. 

Tôi chạy vào phòng ngủ, ông nội nằm trên giường. Chăn gấm che ngang bụng, hai tay ông đặt ngay ngắn trước bụng làm thành một ấn quyết kỳ lạ gì đó. Miệng ông khẽ mỉm cười...

Sáng mùng 4 tết,

Tiếng còi hú từ xe cảnh sát dẹp đường cho quan lớn phá tan không khí an tĩnh của ngôi làng nhỏ nằm trên mảnh đất phía Nam xa xôi. Từng đoàn xe biển xanh, biển đỏ lần lượt nối đuôi đèn chớp nháy rồi dừng trước căn nhà gỗ năm gian toạ lạc trên mảnh vườn có những cây hoa trà cổ thụ mọc quanh.

Lão nghệ nhân đánh trống già hơn 80 tuổi râu tóc đã rụng hết, mắt nhìn không còn rõ ràng vẫn cúi đầu gõ những hồi trống cuối tiễn đưa. Thỉnh thoảng lão nghệ nhân già lại nhìn về hai chiếc quan tài phủ quốc kỳ đặt trước sân nhà.

Dân làng Lâm Thao truyền tai nhau rằng đêm đó hai cây đa già đầu làng đột nhiên rụng sạch lá không lâu sau cũng đổ xuống.

Tang lễ xong xuôi, có đứa nhóc lên chuyến tàu đêm đó. Tay hắn vuốt ve từng tấm huân chương chiến công, mắt ửng đỏ nhùn sang căn nhà bên kia sông ra đi từ đó không thấy về.