Dù Trương Hằng và Holmes có những khoảnh khắc vui vẻ bên nhau, nhưng họ chỉ mới quen biết nhau được vài tuần, chưa thể gọi là bạn bè thân thiết. Trương Hằng đã khuyên nhủ Holmes một lần, nhưng thấy anh ta không mấy bận tâm, cậu cũng không nói thêm. Suy cho cùng, cả hai đều là người trưởng thành, có quyền tự chịu trách nhiệm cho hành động của mình.

Trước khi Trương Hằng rời đi, Holmes thốt lên một tiếng thở dài đầy thỏa mãn, rồi gợi ý: "Cậu hiếm khi đến London, nên có thời gian thì đi dạo nhiều hơn. Đừng chỉ dùng mắt để nhìn, mà hãy quan sát thật kỹ thành phố này, ghi nhớ những chi tiết nhỏ, điều đó sẽ giúp ích cho cậu rất nhiều trong việc phá án sau này."

Trương Hằng "Ừm" một tiếng, đáp: "Tôi sẽ bảo bà Hudson mang bữa trưa lên cho anh."

"Rất cảm ơn," Holmes nói.

. . .

Thực tế, ngay cả khi Holmes không nhắc, việc dạo quanh London vẫn nằm trong kế hoạch của Trương Hằng. Holmes đã hiểu rõ thành phố này một cách tường tận, từ những buổi tiệc sang trọng của giới thượng lưu (dù anh ta rất coi thường những nghi thức giả tạo đó), đến những quán bia đen nơi anh ta có thể chuyện trò vui vẻ với các phu xe và công nhân.

Muốn chiến thắng trong cuộc đối đầu này, Trương Hằng cần phải rút ngắn khoảng cách với Holmes càng nhiều càng tốt.

Vậy nên, chiều hôm đó, cậu bước ra khỏi nhà. Trương Hằng không gọi xe ngựa, mà cứ thế đi bộ trên phố.

Điểm đến đầu tiên là khu chợ Nữ hoàng tấp nập. Chỉ cần một shilling, người ta có thể tận mắt nhìn thấy chiếc bình Clarence Hoàng gia, tác phẩm được chế tác riêng cho vua George IV, kết hợp thủy tinh, men tráng và vàng, mất ba năm ròng rã của mười lăm nghệ nhân lành nghề mới hoàn thành. Ngoài ra, khu chợ còn bán vô số món đồ từ khắp nơi trên thế giới, từ áo bông của Ấn Độ đến trà của Trung Quốc...

Sau đó, Trương Hằng đi thuyền trên sông Thames. Hai bên bờ ken đặc những nhà máy và khu dân cư, những ống khói san sát không ngừng tuôn ra khói đen, bến sông thì chật ních tàu thuyền, dày đặc đến mức chỉ còn chừa lại một lối hẹp ở giữa cho tàu bè qua lại. Những người phu thuyền trần trụi nửa thân ngồi hút thuốc ở đuôi thuyền, còn toàn bộ thành phố thì bị bao phủ trong thứ sương mù mà Dickens gọi là "tội ác trôi nổi".

Xe ngựa lướt nhanh trên đường. Những cô gái bán hoa tay cầm giỏ hoa, len lỏi trong đám đông. Những cậu bé đánh giày ngồi xổm trên vỉa hè, siêng năng lau chùi, hy vọng kiếm thêm chút tiền boa.

Phía tây Charing Cross là trung tâm thương mại và giải trí chính của London, cũng là trung tâm kinh doanh lớn nhất nước Anh,nơi tập trung các rạp hát nổi tiếng của West End (khu Tây). Ngược lại, khu East End (khu Đông), phía đông phố Bishopsgate và phía bắc sông Thames, lại là một thế giới hoàn toàn khác.

Vào thời Trung Cổ, nơi này vẫn còn là nông thôn, đất rộng người thưa. Nhưng khi London mở rộng, dân số tăng nhanh, khu vực này trở nên đông đúc. Các ngôi nhà ở đây đều cũ nát, thấp và san sát nhau. Những con đường nhỏ hẹp, quanh co. Ban đầu, đây là nơi ở của thủy thủ, thợ đóng tàu và một bộ phận lớn người Do Thái. Giờ đây, nó là khu tập trung của tất cả những người có thu nhập thấp.

Mật độ dân số ở đây rất cao, ba mươi nghìn người chen chúc trong một khu phố rộng nửa dặm vuông. Hầu như mỗi căn nhà đều có một gia đình lớn sống chung. Ánh sáng yếu ớt, thiếu thông gió. Các nhà vệ sinh công cộng bẩn thỉu. Không khí bốc lên một mùi hôi thối khó chịu, khiến bệnh dịch hoành hành.

Bệnh sốt phát ban và thương hàn là những dịch bệnh phổ biến nhất. Dịch tả đầu tiên vào đầu thế kỷ 19 đã cướp đi sinh mạng của sáu nghìn người. Những đợt dịch sau đó còn giết chết hàng chục nghìn người, phần lớn đều là người nghèo ở khu Đông.

Đồng thời, khu Đông cũng là nơi nguy hiểm nhất và có tỷ lệ tội phạm cao nhất London.

Nơi đây có hai triệu dân, nhưng lại không có bất kỳ tiện ích công cộng quan trọng nào, không có chính quyền địa phương, không có nhà hát hay phòng trưng bày, không có quân đội... Không có gì cả, giống như một góc bị lãng quên của thế giới. Nơi đây không có lịch sử cũng không có tương lai.

Giới thượng lưu ở khu Tây sẽ không bao giờ đến đây, trừ khi bất đắc dĩ, và cần phải đi cùng một vài cảnh sát của Scotland Yard để đảm bảo an toàn.

Trương Hằng cũng đã thay một bộ quần áo bằng vải thô trước khi đến đây. Nhưng chỉ một lúc sau, cậu đã bị để ý.

Chủ yếu là vì khuôn mặt phương Đông của cậu khá nổi bật. Hơn nữa, là một người hiện đại, da của cậu dù không được chăm sóc đặc biệt vẫn tốt hơn nhiều quý tộc ở thời đại này. Dù đã thay quần áo, cậu vẫn không giống những người nghèo sống ở khu Đông.

Hai đứa trẻ vừa chạy vừa đùa nhau bằng cành cây, đi ngang qua cậu. Một đứa trượt chân ngã vào người cậu.

"Xin lỗi, thưa ông," đứa trẻ đó, với đôi mắt lanh lợi, đứng dậy định chạy đi, nhưng ngay lập tức bị túm cổ áo nhấc bổng lên.

"Ông định làm gì? Đừng động vào người tôi! Tôi cảnh cáo ông, ông có biết anh trai tôi là ai không?! Không ai ở khu này dám động đến anh tôi!" Đứa trẻ la hét.

"Thế à?" Trương Hằng nói, nhưng tay không ngừng. Cậu lộn ngược đứa trẻ lại, lắc mạnh chân. Ba chiếc ví và một vài món đồ nhỏ vụn rơi ra từ người nó.

"Thu hoạch của cậu hôm nay khá đấy," Trương Hằng thả đứa trẻ xuống, rồi nhặt chiếc ví của mình lên.

"Ông cứ đợi đấy! Hôm nay ông đừng hòng rời khỏi đây!" Đứa trẻ cảm thấy bị sỉ nhục, mặt đỏ bừng, không thèm nhặt lại những món đồ đã rơi, ba chân bốn cẳng chạy mất.

Trương Hằng dĩ nhiên không có hứng thú với lời hẹn đánh nhau của một đứa trẻ. Cậu phủi bụi trên ví, tiếp tục đi thẳng.

Trương Hằng đã nghe về tiếng xấu của khu Đông từ lâu, nhưng cậu đã sống ở hang ổ của hải tặc, nên không nghĩ có nơi nào hỗn loạn hơn. Tuy nhiên, khi tận mắt đến khu Whitechapel ở khu Đông, cậu phải thừa nhận nơi đây còn tệ hơn Nassau.

Ở Nassau, những tên cướp biển dù nghèo nhưng vẫn có tự do và hy vọng vào tương lai. Trong các quán rượu, người ta luôn nói về những kho báu cổ xưa và bí ẩn, những con tàu buôn giàu có, những con quái vật biển, những nàng tiên cá xinh đẹp. Dù chưa tìm được một con thuyền nhỏ nào, và không có băng cướp biển nào chịu nhận, nhưng trên mặt mỗi người vẫn rạng ngời một sự tự tin kỳ lạ.

Họ như thể những Râu Đen tương lai. Đây là điều mà Trương Hằng thích ở Nassau: dưới sự hỗn loạn và vô trật tự ẩn chứa một sức sống mạnh mẽ. Điều đó lại là thứ mà khu Đông không có.

Bởi thứ đáng sợ hơn cả nghèo đói chính là sự chai sạn và tuyệt vọng.

Đây có lẽ là lý do tại sao những người như Pearson lại muốn bằng mọi giá rời khỏi nơi này. Trên đường đi, Trương Hằng chỉ thấy những đứa trẻ đói ăn, những người cha đau khổ, những gã say xỉn. Người ta chỉ nhớ đến nơi này khi có án mạng hay dịch bệnh xảy ra.

Trương Hằng đi thêm một đoạn, đột nhiên nghe thấy tiếng cãi vã ở phía trước.