Giá trị kỳ vọng (Expected Value)

Con số trong chỗ trống khi bạn tự nhủ, “Tôi chắc chắn sẽ tung được ít nhất một ___.” Đối với 2D6 thì con số này là 7, kết quả trung bình. Do đó, nhiều trò chơi bàn cờ cân bằng độ khó của chúng dựa trên những giá trị này. Tuy nhiên, xác suất chỉ có xu hướng đạt đến kết quả kỳ vọng sau vô số lần lặp lại, vì vậy những người có vận may khủng khiếp vẫn tồn tại và có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi.

Tôi tin rằng mỗi người đều có một hoặc hai thói quen xấu mà họ không thể từ bỏ. Thói quen đầu tiên của tôi là tôi bốc đồng. Thói quen thứ hai là ví tiền đầy ắp thường khiến tôi mất kiểm soát.

"Chết tiệt, cậu ta đâu rồi?"

"Ra đây đi, Erich ơi, em đang ở đâu vậy?"

"Em ấy là người cuối cùng còn lại..."

Và giờ đây, thói hư tật xấu không thể cứu vãn của tôi đang được phô bày trọn vẹn. Tôi không thể tin được là mình đã nâng cấp Trốn Tránh (Stealth), Chặn Nhận Thức (Perception Block) và Bước Chân Im Lặng (Silent Steps) chỉ để chơi trốn tìm...! Tôi thực sự là một thằng ngốc hoàn toàn. Tôi không thể tin được mình đã mua kỹ năng chỉ vì tôi sắp bị tìm thấy và không muốn thua. Thật là một sự lãng phí không giới hạn! Nghĩ mà xem, cách đây không lâu tôi còn nói những lời cao siêu về sự cần thiết hợp lý của định hướng... Cái tôi đó của tôi đã biến đâu mất rồi?

Lần này, những kỹ năng tôi đã đầu tư vào sẽ tiếp tục hữu ích trong các tình huống khác, nhưng cứ đà này tôi cuối cùng sẽ tự đẩy mình vào chỗ diệt vong. Tất cả đều là những kỹ năng cấp thấp từ danh mục Võ thuật (Martial Arts). Không giống như các kỹ năng chuyên biệt của thợ săn hay sát thủ, những kỹ năng này tương đối rẻ, vì vậy tôi cứ mua hết cái này đến cái khác. Tôi đã dừng lại ở cấp III: Học việc (Apprentice) cho mỗi kỹ năng, nhưng chỉ riêng điều đó đã tiêu tốn cả một tuần làm việc nghiêm túc ở nhà. Sự thiếu tự chủ của tôi thật đáng kinh ngạc.

Tôi thấy mình đang ở trong rừng, rìa ngoài tổng[note78523]. Mùa hè đầu năm với màu xanh tươi bao quanh tôi không hoàn toàn tự nhiên, vì khu rừng này được bảo tồn bằng các nỗ lực trồng lại, nhưng điều đó cũng có nghĩa là khu vực này an toàn hơn hầu hết các nơi khác. Tất nhiên, sẽ nguy hiểm nếu đi lạc gần khu vực của những người đốn gỗ, nhưng khu rừng này nếu không thì giống như một sân chơi. Đây là nơi tất cả trẻ em trong tổng đến chơi, và tôi cũng không ngoại lệ. Khi tôi tròn sáu tuổi, cha mẹ tôi đã cho phép tôi đi xa hơn khỏi nhà, và tôi đã bắt đầu hòa mình với những người hàng xóm ở đây.

Trò chơi chúng tôi chọn là “cáo và ngỗng”, một biến thể lai giữa trốn tìm và đuổi bắt. Nói một cách đơn giản, mỗi con ngỗng bị bắt sẽ trở thành một con cáo, có nghĩa là số người truy đuổi tăng lên sau mỗi lần bắt. Các quy tắc khá lỏng lẻo, và việc bỏ vị trí ẩn nấp ban đầu là hợp lệ. Tôi nghe thấy một nhóm cáo bằng kỹ năng Lắng Nghe (Listening) của mình (một kỹ năng Võ thuật cấp thấp khác mà quá hữu ích để bị coi là lãng phí... ngay cả khi tôi đã nâng nó lên cấp IV: Thợ thủ công) , vì vậy tôi kích hoạt Bước Chân Im Lặng (Silent Steps) để nhẹ nhàng thoát thân mà không làm xào xạc bất kỳ tán lá rải rác nào.

Thật lòng mà nói, khả năng có được kỹ năng này đúng là một món quà trời ban. Đương nhiên, nhiều đặc tính bị khóa bởi các điều kiện tiên quyết, nhưng tôi đã có thể mở khóa các kỹ năng dựa trên tàng hình chỉ từ một trò chơi trẻ con... Không chỉ vậy, giờ đây tôi có thể liên tục kiếm điểm kinh nghiệm bằng cách luôn kích hoạt các kỹ năng của mình.

Tôi đã hy vọng có thể lạm dụng một hệ thống như thế này vào một ngày nào đó, nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng nó thực sự khả thi. Có lẽ đây là một trong những cơ chế mà điểm kinh nghiệm được phân phát tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình huống — và xét mức độ nghiêm túc của tôi khi chơi trò này, tôi có thể hiểu tại sao tỷ lệ lại cao như vậy. Chỉ cần vài giờ trốn nữa là tôi có thể bù lại lượng kinh nghiệm đã tiêu của mình.

...Tất nhiên, việc tôi trở nên quá phấn khích vì một trò chơi trốn tìm với trẻ con khi tổng hai kiếp của tôi đã gần bốn mươi vẫn ám ảnh tâm trí tôi. Hiện tại, tôi quyết định tự nhủ rằng tất cả điều này là để kiếm thêm điểm kinh nghiệm. Tôi sẽ để con số ngày càng tăng chứng minh sự vượt trội về mặt đạo đức của mình. Tuy nhiên, tôi không thể để mình trở nên kiêu ngạo, nếu không tôi có nguy cơ khiến chiếc ví của mình trở nên lỏng lẻo hơn nữa. Suy nghĩ rằng tôi có thể mua sắm quá hăng hái vì thu nhập tăng nhanh hiện tại khiến tôi kinh hoàng. Ký ức về việc nhận một hộp đầy các phần bổ sung đắt tiền rất lâu sau khi tôi quên mất đã đặt hàng chúng khiến tôi toát mồ hôi lạnh. Tôi giữ một khoảng cách giữa mình và những đứa trẻ khác để dành một khoảnh khắc rèn luyện kỷ luật, thì đột nhiên tôi nhận thấy có thứ gì đó phía sau mình. Thứ này không phải là một sự hiện diện ma quái; tôi đã nghe thấy tiếng lá khô giòn tan dưới chân.

"Bắt được nhóc rồi!" nó kêu lên, và đó là kết thúc cho tôi.

"Ối!"

Cái "thứ gì đó" nhảy lên người tôi từ phía sau. Tôi đang ngồi xổm, nên cú va chạm bất ngờ khiến tôi ngã nhào về phía trước. Tôi rất mừng vì đã nâng cấp Sức bền (Endurance) lên cấp VII: Xuất Sắc (Exceptional) và học kỹ năng Té Ngã (Breakfall) lên cấp V: Thành thạo (Adept). Tôi biết mình có thể bị thương khi chơi bên ngoài...

"Heh heh, em là của chị nhé!" một cô bé dễ thương tuyên bố, nhìn chằm chằm vào mắt tôi khi tôi nằm trên mặt đất. Khuôn mặt tròn duyên dáng của cô bé được tô điểm bằng đôi mắt to và chiếc mũi phúng phính đáng yêu. Khuôn mặt thân thiện này thuộc về Margit, một đứa trẻ khác trong tổng, lớn hơn tôi hai tuổi.

"Ư... Chị chui từ đâu ra vậy...?" Tôi rên rỉ.

"À, chị nghĩ rằng em sẽ nhận ra chị nếu chị gây ra bất kỳ tiếng động nào, nên chị đã lẻn đến phía sau em một cách im lặng nhất có thể," cô bé nói một cách vui vẻ. Với một nụ cười toe toét, cô bé nói thêm, "Mensch quả thật khó khăn, không thể nhìn thấy phía sau mình gì cả."

Cô bé với hai bím tóc hạt dẻ duyên dáng này không phải là mensch—không phải con người chút nào. Ngay từ đầu, không có kỹ năng té ngã nào có thể cứu tôi khỏi bị thương nếu tôi bị một cô bé mensch lớn hơn tôi hai tuổi quật xuống đất. Cô bé tám tuổi nhẹ không tưởng nhấc mình khỏi tôi mà không một tiếng động và chìa tay cho tôi. Tay cô bé ở độ cao hoàn hảo để tôi với tới, nhưng chỉ vì tôi đang quỳ rạp trên mặt đất.

"Nào, đứng dậy đi. Nàyyy! Mọi người! Tui tìm thấy Erich rồi!!!" Khi tôi đứng dậy, cô bé chỉ cao đến ngang thắt lưng tôi. Đó không phải là vấn đề bẩm sinh nào cả, mà là vì đôi chân của cô bé là của một con nhện: Margit là một arachne. Cuộc gặp gỡ đầu tiên của tôi với cô bé là khoảnh khắc tôi thực sự nhận ra khía cạnh giả tưởng của thế giới mà tôi đang sống.

Ba loại người tồn tại trên thế giới này: người phàm (humanfolk) như mensch, người quỷ (demonfolk) mà mana của họ mang lại những đặc tính kỳ lạ chưa từng có (mặc dù tôi có thể suy luận một số điều dựa trên mô tả của kỹ năng và đặc tính) , và bán nhân (demihumans) như Margit. Nhóm cuối cùng này bao gồm những người kết hợp các đặc tính của con người với các loài khác.

Đế quốc Trialist Rhine không đưa ra bất kỳ ưu tiên pháp lý nào cho bất kỳ nhóm nào, và việc thấy một số chủng tộc khác nhau cùng tồn tại trong một tổng không phải là điều hiếm. Trên thực tế, tôi đã nghe nói rằng một trong những gia tộc hoàng gia của Rhine là một dòng máu ma cà rồng, vì vậy rõ ràng điều đó không phải là vấn đề.

"Ối, em bị dính đầy lá cây rồi," Margit nhận xét. "Xin lỗi, Erich. Trên mặt em cũng có. Để chị lấy ra cho."

"Cảm ơn..." Tôi nói.

Kết quả là, Margit được coi là bình thường nhất có thể, bất chấp phần dưới cơ thể giống nhện của cô bé. Tôi suýt chút nữa đã ngạc nhiên tột độ khi lần đầu gặp cô bé, nhưng mọi người xung quanh tôi đều quá thờ ơ đến nỗi tôi đã nhanh chóng quen với điều đó. Dù sao thì, cô bé là một cô gái bình thường, rất quan tâm đến những thành viên nhỏ tuổi hơn (đừng nhìn tôi) trong nhóm của chúng tôi.

Tôi phải thừa nhận rằng tôi có một... sở thích đặc biệt đối với các nhân vật phi người ở kiếp trước. Tuy nhiên, Margit khá khác biệt so với loại arachne mà tôi từng quen. Tám chân của cô bé ngắn, mập mạp và phủ đầy những tấm giáp tối màu, gợi lên hình ảnh một con cua lông lá. Chúng khác xa với những đôi chân dài, thon thả của một arachne điển hình. Mặc dù cô bé còn nhỏ, nhưng cô bé sắp đến kỳ lột xác cuối cùng và trở nên "ngọt ngào" hơn (và trước khi bạn có bất kỳ ý tưởng nào, tôi muốn nói "ngọt ngào" theo kiểu rượu vang hảo hạng — hoàn toàn thể hiện xuất sắc loại hình của nó — hiểu không?), vì vậy cô bé sẽ không bao giờ phù hợp với hình mẫu mà tôi từng quen.

Tuy nhiên, điều đó không có gì bất thường; cô bé đến từ một dòng dõi arachne dựa trên các loài nhện đất liền như nhện nhảy. Mặt khác, các dạng arachne có nguồn gốc từ nhện giăng lưới lại có đôi chân dài cổ điển. Nói một cách dễ hiểu hơn, đó chỉ là sự khác biệt đơn giản về tổ tiên.

"Ôi, em không phải đối thủ của chị rồi, Margit..." Tôi thở dài.

"Tất nhiên là không," cô bé trả lời. "Có lẽ em sẽ có cơ hội khi lớn hơn."

"Chúng ta chỉ cách nhau hai tuổi thôi mà..." Tôi nói, bĩu môi.

"Điều đó không thuyết phục lắm khi đến từ một đứa trẻ chỉ chú ý đến những gì trước mắt," cô bé nói với một nụ cười tự mãn. Sau đó, cô bé ưỡn ngực phẳng lì của mình lên đầy tự hào, và những quả cầu tối màu tô điểm cho cái mà trông như một cặp kẹp tóc lấp lánh dưới ánh nắng chiều.

Đó không phải là những dây buộc tóc đính hạt để giữ bím tóc của cô bé, mà là những con mắt hoạt động hoàn chỉnh. Ngoài một cặp mắt xuất sắc trong việc cảm nhận chiều sâu, arachne còn có một bộ mắt kép mang lại trường nhìn không thể tin được. Ngoài ra, hành động cúi thấp xuống đất và vồ mồi rất phù hợp với nhện nhảy.

Những đặc tính chủng tộc này hoàn toàn phá vỡ trò chơi trốn tìm. Nhưng hơn thế nữa, điều đó có nghĩa là arachne tự nhiên phù hợp để làm lính kiểm lâm (ranger) và trinh sát (scout), và thường trưởng thành thành thợ săn khi đến tuổi trưởng thành. Cá nhân tôi cũng chắc chắn rằng một arachne đấu vật (grappler) hoặc đấu kiếm (fencer) có thể biến thành một "tank né tránh" (dodge tank) sẽ phá vỡ mọi sự cân bằng.

Và trên thực tế, Margit đến từ một dòng dõi thợ săn nhà nước lâu đời, không gián đoạn. Họ không chỉ cung cấp thịt và lông thú cho tổng, mà còn loại bỏ các loài động vật không mong muốn khỏi rừng để duy trì hệ sinh thái. Điểm sau này là điều họ làm theo lệnh trực tiếp từ quan huyện, vì vậy họ vượt trội hơn so với thợ săn địa phương bình thường.

Không thể nói quá mức ấn tượng của việc quan huyện đã tuyển dụng họ. Mức lương từ nhà nước trong thời đại này có ý nghĩa hơn rất nhiều so với bất kỳ thứ gì một công chức có thể nhận được trong thời hiện đại. Mức lương là biểu hiện của sự tin tưởng, thông báo rằng một nghệ nhân xứng đáng với công việc của họ ngay cả khi phải trả giá bằng các khoản thanh toán thường xuyên.

"...Chị sẽ không tìm thấy em lần tới đâu," tôi nói. "Ồ, thật sao? Chuẩn bị đi, chị sẽ đảm bảo em là người đầu tiên gục ngã!" cô bé trả lời với một nụ cười rạng rỡ. Khi nhìn khuôn mặt vui tươi của cô bé, tôi thấy mình nghĩ, có lẽ mình nên học thêm kỹ năng Phát hiện hiện diện (Presence Detection) cho lần tới. Tất cả sự trưởng thành của tôi dường như đã biến mất trong nháy mắt.

[Mẹo] Nhiều chủng tộc có những phần thưởng độc đáo mạnh mẽ tồn tại. Nhiều chủng tộc có những phân loài rất khác biệt so với nhau. Tỷ lệ người phàm, người quỷ, và bán nhân trong Đế quốc Rhine được cho là 5 : 1 : 3. Xét rằng không có sự chia rẽ về mặt thể chế hay văn hóa giữa ba loại người này, tỷ lệ này có lẽ xuất phát từ thực tế đơn giản là người phàm sinh sản nhanh nhất. Khả năng thích nghi và khả năng sinh sản trong mọi môi trường đã dẫn đến sự gia tăng dân số của họ. Cụ thể, mensch đông đảo đến mức họ chiếm đa số trong tất cả các chủng người phàm.

Tuy nhiên, số lượng không dễ dàng chuyển thành sức mạnh. Mặc dù có lợi thế về số lượng, ảnh hưởng của mensch nhạt nhòa so với những người phàm đồng loại của họ, chứ chưa nói đến các chủng tộc thông minh cao khác. Khả năng ma thuật của họ kém xa so với methuselah sống lâu, và khả năng thể chất của họ bị lu mờ bởi dvergar hùng mạnh. Và đây chỉ là những người phàm khác; ít mensch có thể hy vọng sánh kịp ma quỷ hoặc bán nhân khi nói đến các chỉ số thô.

Những đứa trẻ chỉ cách nhau vài tuổi thì không phải đối thủ của nhau — đứa lớn hơn sẽ luôn thắng. Điều này càng dễ nhận thấy hơn với một bán nhân. Ngay cả một mensch trưởng thành cũng không thể theo kịp một centaur vị thành niên. Điều tương tự cũng xảy ra với sức mạnh dũng mãnh của một audhumbla. Và với arachne nổi tiếng về tài năng săn bắn, trinh sát và ám sát, ít mensch trong lịch sử có thể theo kịp một arachne trong một trò chơi trốn tìm nghiêm túc. Chỉ cần một khoảng cách nhỏ về kỹ năng cũng đủ để cô lập một đứa trẻ.

Kết quả là, con gái của một thợ săn nhện đã đến bước đường cùng. Margit vẫn quá giỏi, ngay cả sau khi các quy tắc mới được đưa ra để hạn chế cô bé leo cây và những thứ tương tự. Mọi chuyện đã đến mức những đứa trẻ địa phương bắt đầu tránh xa cô bé. Cô bé chẳng thể làm gì được trước sự thật rằng, giống như hầu hết các bán nhân côn trùng, arachne trưởng thành nhanh chóng. Tốc độ phát triển này thường tỷ lệ nghịch với tuổi thọ; vì arachne sống gần bằng mensch, Margit sắp đạt đến sự trưởng thành về thể chất. Sự vượt trội của cô bé quá rõ ràng. Các trò chơi theo đúng nghĩa đen đã biến thành các cuộc thi giữa trẻ em và người lớn, với một sự phân chia khắc nghiệt giữa các chủng tộc mà không thể dễ dàng vượt qua.

Tuy nhiên, sự trưởng thành của cô bé không nhất thiết kéo dài đến trạng thái tinh thần của cô bé. Đế quốc Trialist coi arachne trưởng thành ở tuổi mười lăm, và một quá trình nuôi dạy trong một xã hội như vậy chắc chắn sẽ phản ánh điều này. Margit có thể là một arachne nhện nhảy đã trưởng thành hoàn toàn, nhưng cô bé vẫn là một đứa trẻ.

Margit muốn có bạn chơi, như tất cả trẻ em đều muốn, nhưng không thể tìm thấy ai để chơi trò yêu thích của mình: cáo và ngỗng. Mọi nỗ lực đều kết thúc bằng việc bắt ngỗng ngay lập tức, hoặc cô bé sẽ không bị bắt trong nhiều giờ liền. Những đứa trẻ khác đã chán chuỗi chiến thắng không ngừng của cô bé và thường trở nên khó chịu khi cô bé tham gia.

Rồi một ngày nọ, một cậu bé mới xuất hiện. Tên cậu bé là Erich, và cha mẹ cậu vừa cho phép cậu vào rừng. Cậu bé không có đặc điểm đáng chú ý nào, nhưng các anh trai của cậu đã là một phần của nhóm, nên cậu hòa nhập rất tốt. Cậu bé dường như khá gắn bó với Margit, vì cậu sẽ chạy đến và nói đủ thứ chuyện mỗi khi nhìn thấy cô bé.

Quan trọng nhất, Erich rất giỏi trò cáo và ngỗng. Khi cậu bé mới xuất hiện, cậu vụng về và giấu mình kém, như hầu hết trẻ con. Nhưng một ngày nọ, cậu đột nhiên trở thành một chuyên gia. Động tác của cậu nhanh nhẹn hơn những cái bóng đu đưa, và cậu sẽ biến mất vào bụi cây trong nháy mắt. Ngoài ra, cậu rất khó tìm thấy một khi cậu khuất tầm mắt.

Khả năng tàng hình của Erich có nghĩa là khi cậu là cáo, cậu sẽ bắt bạn trước khi bạn kịp nhận ra; khi cậu là ngỗng, trò chơi sẽ không bao giờ kết thúc. Hơn nữa, cậu còn là một chiến thuật gia đang chớm nở. Sự khéo léo của cậu đã mang lại cho những đứa trẻ khác phương tiện để đối đầu với mối đe dọa mang tên Margit.

"Nếu bạn tạo một vòng tròn và tìm kiếm vào trong, bạn có thể bắt được bất kỳ con ngỗng nào!" Đương nhiên, chiến lược này cũng hiệu quả đối với một arachne nhất định. Với sự ra đời của một thần đồng mới và các chiến thuật mới, Margit một lần nữa tìm thấy vị trí trong nhóm — rốt cuộc, cô bé là người duy nhất có cơ hội bắt được cậu một chọi một. Đây là lý do tại sao Margit lại thích cậu bé. Cô bé thích mái tóc vàng óng mượt của cậu. Cô bé thích cách đôi mắt xanh biếc của cậu đôi khi trông trưởng thành hơn tuổi, và cô bé thích khuôn mặt thon thả, dịu dàng của cậu. Cô bé thích cách cậu nói rõ ràng và ngắn gọn, không giống như hầu hết trẻ em cùng tuổi. Cô bé thích sự ấm áp của cơ thể mensch của cậu. Và trên hết, cô bé thích cách cậu không bỏ cô bé ra khỏi trò chơi yêu thích của mình.

Erich là người duy nhất mà Margit vật xuống đất. Đến một lúc nào đó, có điều gì đó trong tâm trí cô bé bắt đầu mách bảo cô bé làm như vậy, vì vậy cô bé cứ nhảy xổ vào cậu bé hết lần này đến lần khác. Sẽ còn rất lâu nữa cô bé mới nhận ra rằng đây là hành vi bản năng của loài arachne theo chế độ mẫu hệ, nhưng hôm nay, cô bé một lần nữa nhảy lên người mensch nhỏ bé yêu thích của mình.

[Mẹo] Arachne là một chủng tộc có thân người và chân nhện. Rất thích hợp với nhiều khí hậu, chúng có thể được tìm thấy ở hầu hết các vùng của lục địa. Mặc dù chúng có nguồn gốc từ Bờ biển phía Nam, khả năng thích nghi của chúng đã dẫn đến sự lan rộng và phân chia phân loài. Đế quốc Rhine là nơi có các khu định cư của arachne giống nhện nhảy cực nhỏ, nhện giăng lưới lớn và mảnh mai, và tarantula đến từ một vùng đất xa lạ.