Khi chúng tôi chia tay bà Sen cùng ông Huy, một bóng đen - thứ bóng đen đã bám theo chúng tôi lần đến nhà thầy Khánh - lại lấp ló cách đó không xa. Nhận thấy đang có chú Chiến bên cạnh, tôi nhanh chân tiến tới phía bóng người ấy. Người đó dường như không để ý đến sự xuất hiện của tôi, nên dễ dàng bị tôi chặn đường.

Khi nhìn rõ khuôn mặt người này, đầu óc tôi quay cuồng. Trước mắt tôi là bà Lan (bà Quản Lý) của nhóm “truy tìm sự thật” kia!

Minh và chú Chiến nhanh chóng có mặt. Cả hai đều ngơ ngác trước hành động đột ngột của tôi.

“Tại sao lại là bà?” Tôi cất tiếng trước, giọng đầy nghi hoặc và bức bối.

Bà Lan khẽ giật mình, mặt tái đi một thoáng. Bà cúi gằm mặt, hai tay siết chặt vào nhau đến bật trắng đốt ngón tay - một cử chỉ căng thẳng đến tội nghiệp. Minh sốt ruột hỏi: “Cái gì thế này? Lại chuyện gì nữa đây?” Chú Chiến cũng lên tiếng: “Lộc à, chặn đường người ta rồi quát tháo thế này không phải...”

Tôi đành kể vắn tắt cho chú Chiến nghe về người bám đuôi bí ẩn lần trước. Minh gật đầu tán thành, còn chú Chiến vẫn ngờ vực.

“Bà nói đi!” Tôi gằn giọng, cố kiềm chế. “Tại sao lần trước bà theo dõi bọn cháu?”

Bà Lan đứng im như tượng đá. Mặt bà tái nhợt dưới ánh chiều tà, đôi mắt nhắm nghiền lại như đang chống chọi với một cơn đau quá khứ. Rồi bà thở ra một hơi dài, nặng trĩu, như thể hút cạn không khí xung quanh. Khi mở mắt ra, ánh mắt bà đục ngầu, đẫm một quyết tâm kỳ lạ, pha lẫn nỗi sợ hãi tột cùng.

“Được thôi...” Giọng bà khàn đặc, run rẩy. “Nếu các cháu muốn biết... ta sẽ nói. Hết.”

Bà đưa một bàn tay run run lên, ngón tay gầy guộc chỉ về phía bà Sen đang được ông Huy ân cần dìu đi, dáng vẻ kháng cự yếu ớt của bà Sen dường như khiến bà Lan đau đớn hơn. “Ta đến... để gặp bà ấy!”

“Bà ấy?!” Cả ba chúng tôi đồng thanh thốt lên, giọng đầy kinh ngạc.

“Tại sao? Bà quen bà Sen ư?” Tôi hỏi, giọng nghẹn lại vì bất ngờ.

Một tiếng thở dài nữa thoát ra, nặng nề như tiếng rên của lương tâm. Bà Lan nhìn thẳng vào chúng tôi, nhưng đôi mắt bà như nhìn xuyên qua chúng tôi, về một miền ký ức xa xăm, đẫm nước mắt. “Năm xưa...” Giọng bà trầm xuống, đều đều mà rợn người. “Chính ta... là người đỡ đẻ cho bà ấy.”

Không khí như vỡ tan. Minh há hốc miệng, mặt mũi tái mét. Chú Chiến lùi một bước, mắt trợn tròn không tin nổi. Còn tôi, cả người tê dại, tim đập thình thịch như muốn nhảy khỏi lồng ngực. Câu nói ấy như một quả bom nổ giữa thanh thiên bạch nhật.

“Bà... bà nói cái gì?” Minh lắp bắp, giọng đứt quãng.

Bà Lan nâng giọng, từng chữ như đóng đinh vào không gian: “Ta nói rồi! Chắc chắn là bà ấy... người phụ nữ mù năm xưa mà ta đã đỡ đẻ!”

Bà hít một hơi sâu, gương mặt co rúm lại như đang vật lộn với ký ức đau thương. Khi mở lời, giọng bà trở nên xa xăm, đứt quãng:

“Thời đó... ta và bà ấy quen nhau ở một trạm dịch quân sự. Ta là y tá ở đó... Bà ấy lúc ấy...” Ánh mắt bà chợt dịu dàng lạ thường, như nhìn thấy lại hình bóng một người bạn trẻ trung, rạng rỡ, “... đôi mắt sáng như sao, nụ cười tỏa nắng. Bà ấy nhân hậu lắm, ai cũng quý. Bà ấy coi ta như em gái ruột thịt.” Giọng bà nghẹn lại. Bà đưa tay áo quệt vội qua mắt. “Rồi... không hiểu sao... bà ấy quen một người đàn ông. Tình cảm của họ... nồng nàn, say đắm như lửa cháy rừng khô. Ít lâu sau, bà ấy mang thai. Bà ấy hạnh phúc lắm, đi tìm người yêu để báo tin vui...” Bà Lan đột ngột ngừng lại, hàm răng nghiến chặt đến bật thành tiếng ken két. Một nỗi căm phẫn và đau đớn tột cùng hiện rõ trên khuôn mặt đã nhăn nheo vì tuổi tác. “Nhưng... hắn biến mất! Và khi trở về... đôi mắt sáng ngời ấy của bà ấy đã tắt lịm! Mãi mãi!” Tiếng bà thét lên đầy phẫn uất. “Sau đó... bà ấy quyết định về quê sinh con. Ta lo lắng quá, bỏ cả việc theo về với bà ấy. Đến nơi... ta mới biết bà ấy mồ côi, sống cô độc trong căn nhà hoang vắng heo hút. Nhìn cảnh bà ấy một thân một mình, mắt không nhìn thấy, bụng mang dạ chửa... lòng ta như dao cắt. Ta đã trăn trở... đứa bé này, có nên để lại không?”

Nước mắt bà Lan giờ đã chảy thành dòng, lăn dài trên gò má nhăn nheo, nhưng bà không lau. Bà để mặc nó rơi, như một sự trừng phạt cho chính mình.

“Đến ngày sinh... ta đã vật lộn với lương tâm cả buổi.” Giọng bà rên rỉ, đầy dằn vặt. “Không nỡ! Ta không nỡ giết một sinh linh bé bỏng vô tội! Nhưng... ta cũng không đành lòng nhìn bà ấy - một người phụ nữ mù lòa, cô đơn - phải gánh thêm tiếng dèm pha, khinh rẻ của đời! Cuối cùng...” Bà ngừng lại, hơi thở gấp gáp, như sắp ngạt thở vì hối hận. “... ta đã quyết định... đem đứa trẻ cho một gia đình hiếm muộn xa lạ. Và... ta nói dối bà ấy. Ta bảo... đứa bé yếu quá, đã ra đi ngay khi chào đời...”

Bà Lan ôm mặt, toàn thân run rẩy trong tiếng nấc nghẹn. “Nhiều năm... nhiều năm trời ta sống trong dằn vặt! Câu hỏi ‘Mình có sai không?’ cứ giày vò ta mỗi đêm. Nhìn nỗi đau tột cùng, sự trống rỗng vô hồn trên khuôn mặt bà ấy sau ‘cái chết’ của đứa con... ta đã phải cắn răng mà giữ kín sự thật! Ta cố gắng an ủi, vực bà ấy dậy. May sao, thời gian trôi, vết thương lòng cũng nguôi ngoai phần nào. Rồi ta phải đi nơi khác làm việc... Ta tưởng bụi thời gian sẽ phủ lấp tất cả, rằng nỗi đau sẽ ngủ yên...”

Bà ngẩng mặt lên, nước mắt đẫm đầy, nhưng ánh mắt lại bừng lên một sự thức tỉnh đau đớn. “Nhưng KHÔNG! Khi ta kết hôn, khi ta sinh con... khoảnh khắc ta ôm đứa con mới chào đời của mình vào lòng, cảm nhận hơi ấm, tiếng khóc yếu ớt của nó...” Giọng bà vỡ òa, “Lúc ấy ta mới THỰC SỰ hiểu! Hiểu rằng đứa con không chỉ là máu thịt! Nó là cả bầu trời! Là lẽ sống! Là món quà vô giá không gì đong đếm được! Và ta... ta đã cướp đi bầu trời ấy của bà ấy!” Bà gào lên trong đau đớn và hối hận. “Sự dối trá năm xưa... nó như ngọn lửa thiêu đốt ta mỗi ngày! Đặc biệt là khi nhìn thấy con ta lớn lên, hạnh phúc... ta lại nghĩ đến đứa trẻ kia, và bà ấy - người mẹ đáng thương đang sống trong bóng tối vĩnh viễn, tưởng rằng mình đã mất con!”

Bà Lan lấy khăn tay lau nước mắt, cố gắng lấy lại bình tĩnh, nhưng giọng nói vẫn đầy nấc nghẹn: “Rồi... khi con trai ta lớn, nó biết chuyện. Nó đã nói với ta: ‘Mẹ ơi, mẹ nên nói sự thật với bà ấy. Dù đau, nhưng bà ấy có quyền được biết. Và đứa con kia... có lẽ cũng đang đi tìm mẹ ruột của mình...’. Lời con trai... như giọt nước tràn ly. Nó khiến ta không thể trốn chạy nữa. Ta quyết định... phải tìm gặp bà ấy! Phải nói ra sự thật! Nhưng năm tháng trôi qua, liệu bà ấy còn ở đó không? May mắn thay... ta biết đến một nhóm trên mạng chuyên tìm kiếm sự thật, nhất là vụ nữ sinh mất tích đang gây xôn xao. Ta xin vào làm Quản Lý, với hy vọng... có thể dùng nguồn lực và thông tin của nhóm để tìm tung tích bà Sen. Và rồi... ta đã tìm được. Ta về đây... chính là để gặp bà ấy, để nói lời xin lỗi, và... trả lại sự thật!”

Sự im lặng bao trùm. Không khí nặng trĩu đến nghẹt thở. Minh đứng như trời trồng, mặt mày tái nhợt, hai tay bấu chặt vào vai tôi. Chú Chiến thì bàng hoàng đến mức chống tay lên đầu gối, thở dốc, mắt nhìn bà Lan không chớp, như không tin nổi tai mình vừa nghe. Còn tôi... cảm giác như vừa bị hút cạn sinh lực. Câu chuyện kinh hoàng và đầy bi kịch ấy, cùng sự quyết tâm đầy can đảm nhưng cũng đầy đau đớn của bà Lan, khiến tim tôi như bị bóp nghẹt. Sự thật này... còn đau lòng và phức tạp hơn bất cứ điều gì chúng tôi từng tưởng tượng.

Không khí như đóng băng. Tôi bất chợt thúc giục, giọng khàn đặc nhưng đầy sức mạnh: “Bà đi đi… nói với bà ấy đi! Nói hết đi, bà Lan!” Sự thúc giục của tôi không phải là giận dữ, mà là sự thôi thúc cho sự thật được trọn vẹn, cho hai người mẹ được giải thoát.

Minh và chú Chiến nhìn tôi với ánh mắt lo lắng, nhưng trong sâu thẳm, họ hiểu. Chú Chiến thì thầm: “Sự dằn vặt suốt mấy chục năm... còn gì khổ hơn thế nữa đâu...” Minh gật đầu, mắt đỏ hoe: “Bà ấy... cũng chỉ vì thương chị mà làm liều...”

Bà Lan lấy chiếc khăn trong túi xách, lau vội những giọt nước mắt cuối cùng. Minh lo lắng hỏi: “Ta có cần theo sau không? Tao sợ bà Sen khi nghe được sẽ sốc lắm… tao sợ.” Nỗi sợ của Minh cũng là nỗi sợ của tất cả. Sự thật này quá lớn, quá đau. Chúng tôi đứng ngoài còn thấy nghẹt thở, huống chi là bà Sen - người mẹ đã chịu đựng quá nhiều mất mát.

“Đi thôi, cứ đi cho chắc.” Tôi trầm giọng, bước theo. Chú Chiến bước bên cạnh, giọng đầy bất an: “Bà ấy thường rất mạnh mẽ… nhưng việc này thì có lẽ sẽ hơi quá sức với một người mẹ.”

Chúng tôi lặng lẽ theo sau bà Lan, giữ một khoảng cách tôn trọng nhưng đủ để ứng phó. Khi đến ngôi nhà nhỏ, cảnh tượng trước mắt khiến tim tôi thắt lại:

Bà Sen đang ngồi trước hiên nhà, đôi tay thoăn thoắt nhặt từng ngọn rau muống vào rổ. Nắng chiều vàng óng trải lên mái tóc bạc, khuôn mặt bà rạng rỡ một sự bình yên hiếm hoi sau bao năm tháng gió bụi. Tiếng bà lẩm nhẩm hát vu vơ càng tô điểm thêm khung cảnh thanh thản ấy.

Bà Lan đứng sững trước cánh cổng gỗ thấp. Bàn tay bà siết chặt thành vồng trắng bệch trên thanh ngang, thân hình khẽ run như lá bạch đàn gặp gió. Một thoáng chần chừ, một khoảnh khắc muốn quay lưng chạy trốn hiện rõ trong đôi mắt đỏ hoe. Rồi bà hít một hơi sâu, đầy quyết tâm, đẩy cổng bước vào. Tiếng cổng kẽo kẹt như xé toạc không gian yên ả.

“Là ai đấy?” Bà Sen ngẩng đầu lên, nụ cười tươi tắn vẫn nở trên môi, đôi mắt mù vô định hướng về phía tiếng động.

Bà Lan nghẹn ngào, giọng vỡ vụn thành từng mảnh: “Chị... chị Sen... là em... Lan đây...”

Khuôn mặt bà Sen đóng băng. Nụ cười tắt lịm. Chiếc rổ rau rơi “cạch” xuống nền đất, những ngọn cải văng tung tóe. Bà đứng bật dậy, hai tay chới với trước không trung như tìm điểm tựa. “Lan? Lan trạm dịch năm xưa?” Giọng bà Sen run bần bật, pha lẫn sự ngỡ ngàng tột độ và một niềm hy vọng mong manh khó tả.

“Vâng... chính em! Em... em về đây để...” Bà Lan không nói hết câu. Nước mắt hai người tuôn trào cùng lúc, nhưng đó là hai dòng thác cảm xúc trái ngược: Một bên là nỗi hối hận cào xé ruột gan, một bên là sự xúc động tái ngộ sau bao năm tháng cách biệt. Bà Sen bước loạng choạng về phía tiếng khóc, đôi tay run run tìm kiếm. Bà Lan vội đỡ lấy đôi tay gầy guộc ấy.

“Em... em Lan của chị!” Bà Sen siết chặt tay bà Lan, kéo bà vào lòng. Một cái ôm nghẹn ngào, xiết chặt, như muốn bù đắp cả một trời xa cách. Tiếng nức nở của bà Sen vang lên, không còn là nụ cười hóm hỉnh thường ngày, mà là tiếng khóc tức tưởi của người chị gặp lại đứa em thân sau bao biến cố. “Chị tưởng... tưởng em mất tích rồi! Sao giờ mới về? Sao?”

Bà Lan quỳ sụp xuống, đầu gục vào lòng bà Sen, giọng nói nát vụn vì khóc: “Chị ơi... em có tội! Em... em đã nói dối chị! Đứa bé... đứa bé năm đó... nó không chết! Nó không chết đâu chị!”

Sự im lặng chết người bao trùm. Bà Sen đứng lặng người, toàn thân cứng đờ như tượng gỗ. Cái ôm dịu dàng ban nãy tan biến. Bàn tay bà buông thõng. “Em... em nói... gì?” Giọng bà Sen khẽ khàng, đầy hoài nghi, như sợ mình nghe nhầm.

“Em đã đem nó đi cho người khác nuôi!” Bà Lan ngẩng mặt lên, nước mắt giàn giụa, giọng đầy đau đớn nhưng kiên quyết. “Em sợ chị mù lòa, cô độc, không thể nuôi nấng nó, sợ chị phải chịu tiếng đời cay nghiệt! Em đã nói dối chị rằng nó chết yểu! Em có tội! Em xin lỗi chị! Xin lỗi!” Bà Lan cúi đầu sát đất, vai run lên từng hồi.

Khuôn mặt bà Sen thoáng chút đau đớn, giận dữ, nhưng rồi tất cả dường như tan biến, nhường chỗ cho một nỗi khát khao cháy bỏng hiện lên trong đôi mắt mù vô hướng. Bà không đánh, không mắng, không trách cứ. Bà cúi xuống, đôi tay run run tìm khuôn mặt bà Lan, nâng bà lên.

“Đứa bé...” Giọng bà Sen khàn đặc, nghẹn lại vì xúc động, nhưng đầy sự tỉnh táo lạ thường. “Con chị... nó là trai hay gái? Nó... nó giờ ở đâu? Nó có được... bình an không, em?” Câu hỏi không hề chất chứa hận thù, chỉ có nỗi niềm khắc khoải của một người mẹ sau bao năm tưởng đã mất con.

Bà Lan ngỡ ngàng trước sự bao dung, vội lau nước mắt: “Là... là gái, chị ạ! Một bé gái! Em đưa nó cho một gia đình nông dân hiếm muộn ở làng bên. Họ không mấy khá giả, nhưng rất thương con, mong con đến khổ sở. Em tin họ sẽ yêu thương nó...”

Nụ cười nhẹ, đầy nước mắt, nở trên môi bà Sen. Bà như nhìn thấy hình bóng đứa con gái bé bỏng trong tưởng tượng. “Con gái... con gái của chị...” Bà thì thầm.

Bà Lan nắm chặt tay bà Sen, tiếp tục, giọng trở nên khẩn trương: “Nhưng... chị ơi, không chỉ có thế! Sau đó... sau đó chị còn sinh thêm một đứa nữa! Một bé trai! Em... em không ngờ được là còn một đứa nữa, nhưng em biết nó đang ở đâu! Vì em đã tìm gặp được người nhận nuôi nó! Chính là một nhà quý tộc giàu có ở làng mình! Đứa con ấy tên là Vũ – nó trước kia là hiệu trưởng ở trường cấp ba trên núi kia. Nó đã mất rồi... nó chính là cha của thầy Khánh và Hải! Họ nhận nuôi cậu bé và coi như con đẻ! Cậu bé đó... chính là Vũ, chị ơi!”

Lời tuyên bố như sét đánh ngang tai. Cả nhóm chúng tôi (Lộc, Minh, chú Chiến) đứng cách đó không xa, đồng loạt há hốc mồm, mặt mày tái mét. Minh khuỵu chân, bám víu vào tôi. Chú Chiến thốt lên: “Trời... ơi...”. Còn tôi, cả người lạnh toát, đầu óc quay cuồng. Thầy Khánh - người thầy dạy thể dục, nhân vật mà chúng tôi từng nghi là liên quan đến vụ mất tích - lại chính là cháu trai ruột của bà Sen? Và anh Hải cũng vậy. Mọi mảnh ghép rời rạc bỗng chốc đập vào nhau với một sức mạnh kinh hoàng!

Đúng lúc đó, từ phía trong nhà bà Sen, vang lên tiếng “cạch” đanh gọn - như tiếng cốc thủy tinh rơi vỡ. Một bóng người - ông Huy - ló ra ngoài hiên. Mặt ông tái đi, đôi mắt mở to đầy kinh hoàng, tay run lẩy bẩy. Chiếc cốc nước ông vừa mang ra có lẽ đã rơi khỏi tay. Ông đứng chôn chân, dường như đã nghe được toàn bộ câu chuyện kinh thiên động địa vừa rồi.

Bà Sen đã ngồi xuống bậc thềm, khuôn mặt tái nhợt, hướng về phía bà Lan. Đôi tay bà nắm chặt lấy nhau, đốt ngón tay trắng bệch. Bà Lan quỳ ngay trước mặt bà, hai tay nắm lấy tay bà Sen, giọng nói đứt quãng đầy nước mắt đang cố gắng thuật lại mọi chuyện về đứa con trai - Vũ. Bà Sen im lặng, như một pho tượng, chỉ có những giọt nước mắt lặng lẽ lăn dài trên gò má nhăn nheo. Ông Huy vẫn đứng bất động trong hiên nhà, khuôn mặt đầy đau đớn và bàng hoàng, như chưa thể tiêu hóa được cú sốc khủng khiếp vừa nghe thấy. Bóng tối bắt đầu buông xuống, phủ lên khung cảnh một màu bi thương khó tả.