-----
"Lưu ý: Trong chương này có một số thuật ngữ kỹ thuật (IT). Bạn không cần hiểu hết chi tiết để theo dõi mạch truyện – chỉ cần nắm rằng Khánh An đang xây dựng kế hoạch công việc và tìm lại sự kiểm soát."
-----
Minh Khánh An dành cả buổi chiều hôm đó để làm việc. Nhưng không phải là để viết code.
Anh ngồi trước laptop, mở một tài liệu Word trắng tinh. Từ lâu rồi anh chưa lập kế hoạch như thế này - có hệ thống, có mục đích. Thường thì anh cứ lao đầu vào làm, rồi loay hoay giữa chừng khi mọi thứ rối tung.
Anh làm theo đúng kế hoạch mà họ đã vạch ra tối hôm trước. Đầu tiên là phân tích lại mã nguồn của module "Phoenix" - dự án từng là niềm tự hào, rồi trở thành nỗi đau của anh, giờ đây lại là chìa khóa cho thành công mới.
Anh mở những file code cũ, đọc lại từng hàm một. Có những đoạn anh nhìn vào và tự hỏi "Tại sao mình lại viết phức tạp thế nhỉ?", có những đoạn khác anh lại bất ngờ về sự tinh tế của chính mình. Code của vài tháng trước giờ như của một người khác vậy.
Lần này anh có mục tiêu rõ ràng: tìm ra những điểm có thể tích hợp thuật toán của "Phoenix" vào hệ thống "Ares". Anh vẽ sơ đồ kiến trúc trên giấy, ghi chú những hàm có thể tái sử dụng, đánh dấu những phần cần chỉnh sửa.
Sau hai tiếng phân tích, anh viết ra kế hoạch chi tiết cho bảy ngày tới:
Ngày 1: Phân tích kiến trúc, xác định điểm tích hợp, đặt câu hỏi làm rõ.
Ngày 2: Thiết lập môi trường phát triển, tạo cấu trúc dự án.
Ngày 3: Tích hợp module xác thực từ Phoenix, viết unit test.
Ngày 4: Thực hiện tính năng quản lý người dùng, test với database.
Ngày 5: Xây dựng giao diện admin, test trải nghiệm người dùng.
Ngày 6: Sửa lỗi, tối ưu hiệu suất, viết tài liệu.
Ngày 7: Test cuối, chuẩn bị deploy, làm slide thuyết trình.
Nhìn kế hoạch này, anh cảm thấy khác hẳn so với trước đây. Thay vì một ngọn núi khổng lồ đáng sợ, anh thấy từng bước cụ thể, từng cột mốc nhỏ có thể đạt được. Hạn chót không còn là con quái vật nữa, mà là đích đến của một lộ trình rõ ràng.
Và rồi đến phần khó nhất: soạn email cho Chu Huy Hà.
Anh ngồi nhìn màn hình trống một lúc lâu. Trong quá khứ, mỗi lần viết email cho sếp, đặc biệt là Huy Hà, anh luôn cảm thấy như đang đứng trước tòa án. Mọi từ ngữ đều có thể bị xét xử.
Nhưng lần này khác. Anh không viết từ vị thế của kẻ cầu xin sự thông cảm hay biện minh cho sự bất lực. Đây là email của một nhân viên kỹ thuật đang nắm quyền kiểm soát tình hình.
Anh bắt đầu bằng cách thừa nhận thẳng thắn về độ phức tạp của nhiệm vụ, nhưng không theo kiểu phàn nàn. Sau đó trình bày ngắn gọn cách tiếp cận: tận dụng kiến trúc từ "Phoenix" thay vì xây từ đầu.
Điểm mạnh của email không phải là những lời cam kết suông, mà là danh sách gần mười câu hỏi cụ thể để làm rõ yêu cầu:
"Đối với xác thực người dùng, có cần hỗ trợ SSO với thư mục doanh nghiệp không?"
"Yêu cầu hiệu suất cho concurrent users là bao nhiêu? 100, 1000, hay 10000?"
"Chính sách lưu trữ audit log là gì? 90 ngày, 1 năm, hay permanent?"
Những câu hỏi này thể hiện sự hiểu biết sâu về kiến trúc hệ thống, đảm bảo giải pháp sẽ đáp ứng nhu cầu thực tế chứ không chỉ là yêu cầu trên giấy.
Anh kết thúc: "Để đảm bảo tiến độ và chất lượng của dự án, rất mong nhận được phản hồi chi tiết về những câu hỏi trên trước cuối ngày hôm nay, để tôi có thể điều chỉnh kế hoạch thực hiện cho phù hợp."
Trong suốt thời gian anh làm việc, Mai Khánh An không làm phiền dù chỉ một lần. Cô như có trực giác biết khi nào anh cần tập trung tuyệt đối, khi nào cần bầu bạn.
Cô ngồi trên ghế bành bên cạnh, chìm đắm trong cuốn sách về lịch sử nghệ thuật Việt Nam mà cô tìm thấy trong bộ sưu tập của anh. Cuốn sách anh mua từ lâu với ý định tốt nhưng chưa bao giờ có thời gian đọc.
Thỉnh thoảng cô lấy sổ ra phác thảo vài ý tưởng thiết kế thoáng qua. Những nét bút chì nhẹ nhàng, tạo ra những đường cong của áo dài cách điệu hay váy đương đại lấy cảm hứng từ họa tiết cổ. Việc vẽ vời này như thiền định cho cô, giúp tâm trí bình tĩnh.
Sự hiện diện của cô tạo ra bầu không khí đặc biệt. Không xâm phạm, không gây mất tập trung, nhưng cũng không vắng mặt hay thờ ơ. Giống như nhạc nền êm dịu trong quán cà phê - luôn ở đó để mang lại sự thoải mái, nhưng không bao giờ áp đảo.
Với Minh Khánh An, việc có cô ở gần tạo cảm giác bầu bạn mà anh thiếu nhiều tháng qua. Trước đây, khi làm việc tại nhà trong những giai đoạn căng thẳng, anh thường cảm thấy cô lập. Giờ chỉ cần biết có ai đó chia sẻ cùng không gian đã mang lại sự an ủi tâm lý.
Thỉnh thoảng, gặp vấn đề kỹ thuật phức tạp, anh có thói quen suy nghĩ thành tiếng: "Tại sao cái API này lại trả về structure kỳ quặc thế nhỉ…" hay "Chắc phải chỉnh authentication layer thành factory pattern mới handle được multi-login…"
Cô không hiểu thuật ngữ, nhưng lại lắng nghe theo cách rất độc đáo. Không cố hiểu nội dung mà chú ý vào cảm xúc đằng sau. Cô cảm nhận được khi anh thất vọng, khi phấn khích về đột phá, khi do dự về quyết định.
Thỉnh thoảng cô gật đầu nhẹ, thỉnh thoảng đưa ra tiếng "ừm" để thể hiện sự thừa nhận. Như cách nói "tôi ở đây, tôi đang nghe, anh không đơn độc."
Chỉ cần có ai đó lắng nghe như vậy đã khiến mọi vấn đề bớt áp đảo. Quá trình tư duy của anh trở nên rõ ràng hơn khi được thể hiện bằng lời, và nhiều khi chính việc giải thích ra tiếng giúp anh tìm được giải pháp.
Mai Khánh An dần nhận ra giá trị của mình trong căn nhà này. Ban đầu cô cảm thấy như gánh nặng không được chào đón. Nhưng giờ hiểu rằng mình không chỉ là người chia sẻ không gian vật lý.
Cô đã trở thành phần không thể thiếu trong hệ sinh thái mới của anh - điểm neo tinh thần, nguồn ổn định, lời nhắc rằng cuộc sống có nhiều khía cạnh hơn là căng thẳng công việc.
Việc giúp anh tìm thấy sự rõ ràng giữa hỗn loạn không chỉ có lợi cho anh, mà mang lại cho cô cảm giác có mục đích - thứ cô thiếu từ lâu khiến bản thân cảm thấy tuyệt vọng. Cô không thể thiết kế thời trang ở đây, nhưng khám phá ra tư duy thiết kế có thể chuyển giao qua lĩnh vực khác.
Cô có thể "thiết kế" quy trình làm việc tốt hơn cho anh, "thiết kế" chiến lược đối phó căng thẳng, "thiết kế" môi trường hỗ trợ thúc đẩy năng suất. Những nguyên tắc cốt lõi - tư duy lấy người dùng làm trung tâm, cải tiến liên tục, cân nhắc thẩm mỹ, tối ưu chức năng - chúng áp dụng tốt cho cuộc sống cũng như thời trang.
Khi hoàn thành email sau gần một giờ soạn thảo, Minh Khánh An không vội nhấn gửi như thường lệ. Sự kiểm soát cảm xúc này là cải thiện đáng kể so với thói quen cũ - gửi email trong trạng thái bốc đồng rồi hối hận.
Thay vào đó, anh quay sang Mai Khánh An. Cử chỉ này đã trở thành nghi thức tự nhiên - thể hiện niềm tin vào sự đánh giá của cô.
"Cô xem giúp tôi," anh nói, giọng không còn do dự. "Như thế này đã đủ rõ ràng và chuyên nghiệp chưa?"
Anh xoay màn hình về phía cô - hành động đơn giản nhưng mang ý nghĩa biểu tượng. Thể hiện sự cởi mở, sẵn sàng dễ bị tổn thương, thừa nhận rằng giao tiếp tốt thường hưởng lợi từ góc nhìn bên ngoài.
Mai Khánh An đặt sổ phác thảo xuống, di chuyển lại gần. Cô quét email từ đầu đến cuối, mắt di chuyển có phương pháp từ lời chào qua nội dung đến lời kết.
Cô không hiểu thuật ngữ kỹ thuật - "API integration", "database normalization", "scalability optimization" có thể là tiếng Anh - nhưng cô nhạy bén về giọng điệu, cấu trúc, hiệu quả giao tiếp tổng thể.
Điều cô nhận thấy ngay là sự thay đổi cơ bản trong cách anh thể hiện bản thân. Những email trước đây đều mang giai điệu xin lỗi, phòng thủ, bất an. Thường bắt đầu với "Tôi biết điều này khó khăn…", "Xin lỗi vì bất tiện…" hay "Tôi hiểu nếu không khả thi…"
Nhưng email này hoàn toàn khác. Từ câu mở đầu, anh thiết lập mình như người nắm quyền kiểm soát tình hình, đã suy nghĩ kỹ và đưa ra cách tiếp cận khả thi. Trình bày sự thật khách quan, phác thảo phương pháp rõ ràng, và quan trọng nhất - đặt câu hỏi cụ thể thể hiện sự hiểu biết sâu sắc.
"Rất tốt," cô gật đầu hài lòng. "Thẳng thắn, rõ ràng, và đặt trách nhiệm làm rõ yêu cầu về phía anh ta thay vì đoán ý. Anh đã không còn ở thế bị động nữa rồi."
Cô dừng lại, nghiên cứu biểu cảm anh để đánh giá xem anh muốn nghe thêm không. Thấy ánh mắt khuyến khích, cô tiếp tục: "Đây là email của người đang dẫn dắt dự án, không phải kẻ xin lỗi vì sự tồn tại hay cố tránh đổ lỗi. Giọng điệu tự tin nhưng không kiêu ngạo, kỹ lưỡng nhưng không lan man."
Những lời xác nhận đó cung cấp sự tăng cường tự tin cuối cùng mà anh cần. Minh Khánh An cảm thấy làn sóng đảm bảo tràn qua như nước ấm. Anh quay màn hình về phía mình, đặt con trỏ lên nút "Gửi", hít hơi sâu để tập trung, rồi quyết đoán bấm xuống.
Sau khi nhấn "Gửi", sự im lặng kỳ lạ bao trùm Minh Khánh An. Không phải sự im lặng của trống rỗng, mà là sự tĩnh lặng của chiến trường sau mũi tên đầu tiên được bắn đi. Không thể thu lại nữa. Giờ chỉ còn có thể chờ đợi thôi.
Anh đứng dậy, đi lại trong phòng. Năng lượng bồn chồn khuấy động không gian. Liên tục liếc điện thoại, giật mình với mọi thông báo, dù chỉ là tin rác. Sự tự tin lý trí khi soạn email dường như bay biến, chỉ còn lo âu trần trụi của kẻ chờ phán quyết.
"Hà sẽ nghĩ gì nhỉ?" anh lẩm bẩm. "Có khi anh ta thấy mình đang thách thức quyền lực? Có khi sẽ nổi giận và gây khó dễ hơn?"
Mai Khánh An bật cười nhìn anh, không nói gì. Cô lặng lẽ đứng dậy, vào bếp pha ấm trà hoa cúc. Mùi hương thảo mộc nhẹ nhàng lan tỏa, xoa dịu bầu không khí căng thẳng.
Cô đặt chén trà xuống bàn. "Lo lắng cũng không thay đổi việc email đã gửi đi. Thay vì đi vòng quanh tự dọa mình, ta nên làm việc gì đó hữu ích hơn."
"Hữu ích?" anh hỏi, giọng đầy lo âu. "Làm gì bây giờ?"
"Dọn dẹp," cô nói đơn giản. "Không phải là dọn nhà. Mà là dọn lại giá sách của anh. Ta mới chỉ sắp xếp vị trí giá sách. Những cuốn bên trong vẫn lộn xộn."
Minh Khánh An nhìn giá sách. Đó là mớ hỗn tạp sách kỹ thuật, vài cuốn tiểu thuyết mua từ lâu chưa đọc, và giáo trình cũ từ thời đại học giữ lại vì "tiếc".
"Tại sao lại giá sách?"
"Vì giá sách phản ánh tư duy của một người," cô giải thích. "Giá sách anh lúc này giống tâm trí anh: có nhiều thứ giá trị nhưng bị che lấp bởi những thứ cũ kỹ không còn cần thiết. Ta sẽ sắp xếp lại. Đó là cách sắp xếp lại chính suy nghĩ của mình."
Thoạt đầu anh thấy ý tưởng hơi kỳ quặc. Nhưng không còn lựa chọn nào khác. Làm gì đó bằng tay có lẽ tốt hơn ngồi yên để lo lắng gặm nhấm.
Họ bắt đầu. Mang hết sách xuống, xếp thành chồng lớn trên sàn.
"Được rồi," Mai Khánh An ngồi xuống bên chồng sách. "Với mỗi cuốn, anh hãy tự hỏi ba câu: 'Mình có thực sự cần nó nữa không?', 'Nó có mang lại niềm vui hay kiến thức hữu ích không?', và 'Lần cuối đọc nó là khi nào?'"
Họ bắt đầu với giáo trình cũ. Minh Khánh An ngần ngừ. "Nhưng đây là kiến thức nền tảng…"
"Kiến thức đó giờ anh có thể tìm trên mạng với phiên bản chi tiết hơn nhiều," cô nói. "Anh giữ chúng chẳng qua chỉ là vì thói quen, vì ký ức, chứ không phải giá trị sử dụng. Hãy cảm ơn chúng vì đã giúp anh tốt nghiệp, rồi để chúng ra đi."
Anh lưỡng lự, rồi gật đầu. Lần đầu tiên loại bỏ những thứ thuộc quá khứ mà không hối tiếc.
Họ tiếp tục với tiểu thuyết. Có cuốn anh mua vì bìa đẹp, có cuốn bạn bè giới thiệu nhưng anh chưa hứng thú.
"Cuốn này thì sao? Lúc nãy tôi cũng có để ý, anh đâu phải kiểu người sẽ đọc những thứ này?" cô cầm lên một tiểu thuyết tình cảm.
"À… đó là của Bảo Dương để quên." anh nói ngập ngừng.
Mai Khánh An nhìn anh. "Anh định giữ để làm gì? Tự nhắc về mối quan hệ đã kết thúc à?"
Minh Khánh An im lặng. Cô ấy nói đúng. Anh giữ nó vô thức, giống cách vẫn giữ nỗi buồn về mối tình đó. Sau cùng, anh đặt nó vào chồng "loại bỏ".
Cuộc dọn dẹp kéo dài hơn hai tiếng, họ loại gần một nửa số sách. Giá sách giờ thoáng đãng, có chọn lọc hơn. Chỉ còn sách kỹ thuật thực sự quan trọng và vài cuốn tiểu thuyết anh yêu thích. Mai Khánh An đặt thêm chậu trầu bà nhỏ vào ngăn trống, tạo điểm nhấn xanh mát.
Khi làm xong, Minh Khánh An nhìn thành quả và cảm thấy nhẹ nhõm lạ thường. Dọn giá sách giống như dọn dẹp tâm trí. Anh loại bỏ gánh nặng không cần thiết, giờ có thể nhìn rõ những gì thực sự quan trọng.
"Ting."
Tiếng thông báo email vang lên đúng lúc họ dọn xong. Lần này Minh Khánh An không giật mình hoảng hốt. Anh bước đến máy tính bình tĩnh hơn.
Email trả lời từ Chu Huy Hà.
Anh hít hơi sâu rồi mở. Mai Khánh An đứng cách xa, tôn trọng không gian nhưng vẫn dõi theo.
Nội dung ngắn gọn, đúng phong cách của anh ta:
-----
Khánh An,
Đã nhận email. Kế hoạch tiếp cận anh đề xuất hợp lý. Tôi trả lời chi tiết các câu hỏi trong file đính kèm.
Dựa trên kế hoạch đó, cần anh hoàn thành chức năng A (Xác thực và phân quyền người dùng) và trình bày demo vào 4h chiều thứ Sáu tuần này.
Mọi việc tiến hành theo kế hoạch. Báo cáo tiến độ nếu có vấn đề phát sinh.
Trân trọng,
Chu Huy Hà
-----
Minh Khánh An đọc hai lần để chắc chắn không nhìn nhầm.
Anh đã thành công.
Hà không những không nổi giận mà còn chấp nhận kế hoạch. "Kế hoạch tiếp cận anh đề xuất hợp lý." Với một sếp như Huy Hà, đó là sự công nhận lớn. Anh không còn là kẻ bị động nhận việc, mà đã trở thành người chủ động đề xuất giải pháp được chấp thuận.
Quan trọng nhất, anh có được sự rõ ràng. Nhiệm vụ không còn là hố đen mơ hồ, đã được chia nhỏ thành phần cụ thể với mục tiêu rõ ràng: hoàn thành chức năng A trước chiều thứ Sáu. Ngọn núi không thể trèo qua giờ thành con dốc khó đi nhưng anh biết rõ đích đến.
Nụ cười nhẹ nhõm nở trên môi anh. Anh quay sang Mai Khánh An đang kiên nhẫn chờ.
"Anh ta đồng ý rồi." anh nói, không giấu được vui mừng. "Anh ta đồng ý kế hoạch của tôi!"
Mai Khánh An mỉm cười. "Tôi đã nói mà. Khi anh chuyên nghiệp và có trách nhiệm, không ai bắt bẻ được."
"Anh ta yêu cầu demo chiều thứ Sáu... nhưng chỉ còn ba ngày." Lo lắng bắt đầu quay lại.
"Thì sao?" Mai Khánh An nhướng mày. "Ba ngày cho một chức năng. Anh làm được không?"
Anh suy nghĩ, nhìn bản kế hoạch đã vạch ra. "Được. Nếu tập trung, tôi nghĩ mình làm được."
"Vậy còn lo gì?" cô nói. "Anh không còn chiến đấu một mình trong bóng tối. Chúng ta đã có bản đồ, có la bàn. Giờ chỉ cần đi thôi."
Lời cô nói ra như liều thuốc an thần. Đúng vậy, anh có kế hoạch rồi. Không cần sợ hãi nữa.
Minh Khánh An nhìn ra cửa sổ. Nắng chiều đang dần tắt, nhưng trong lòng anh, ánh sáng mới vừa bắt đầu bừng lên.


1 Bình luận