Buổi sáng trôi qua trong Salvus như một quán tính cũ kỹ mà chẳng ai muốn nghĩ nhiều về ngày mới. Đèn tuýp trên trần vẫn chập chờn, ánh sáng mờ nhạt không đủ soi rõ từng vết nứt trên tường, bóng người đi qua in lên nền xi măng lạnh rồi lại biến mất vào mảng tối. Không khí trong hầm đặc quánh, ngột ngạt bởi mùi áo khoác cũ, mùi cháo nguội sót lại từ tối qua, hơi nước rỉ ra từ những vết hàn cũ, lẫn vào vị sắt trong từng hơi thở.

Bà Kiru dậy từ rất sớm, lặng lẽ nhóm bếp gas nhỏ trong góc bếp cộng đồng. Mỗi lần vặn núm bếp là một lần bà phải lấy hết sức, cái bật lửa cũ kêu tách tách mãi mới chịu cháy, ngọn lửa bập bùng xanh lét dưới nồi cháo lỏng mà bà khuấy bằng một cái muôi đã vỡ cạnh. Đôi tay bà chai cứng, ngón tay gầy mà vững, từng nhịp đảo cháo đều như năm nào cũng vậy, không đổi. Ánh mắt bà đảo quanh căn bếp, nhìn mấy cái bát nhựa úp ngược, chiếc khăn lau đã sờn, rồi lại dừng ở đống quần áo trẻ con gấp vội tối qua.

Tiếng bếp sôi lục bục, tiếng muôi khuấy chạm thành nồi tạo ra âm thanh khô khốc. Thỉnh thoảng, tiếng máy phát điện từ phía sau phòng kỹ thuật lại vang lên, mỗi lần hơi mạnh là đèn tuýp chớp sáng, ai đang ngủ cũng nhíu mày xoay người, nhưng rồi lại chìm vào cái mệt mỏi đặc quánh bám cả lên da đầu.

Kane nằm yên một lúc lâu, nghe rõ cả tiếng thở đều của người lớn, tiếng trẻ con trở mình, tiếng nước nhỏ giọt đâu đó cạnh góc bếp. Đã quen với thứ âm thanh đó, Kane không vội ngồi dậy, chỉ ngước mắt lên trần ngắm đèn tuýp nhấp nháy, rồi lại liếc sang phía Yana. Đã một thời gian sau khi Ghia biến mất, mấy đứa nhỏ được tập trung lại bếp để ngủ cùng nhau, nơi người lớn có thể dễ dàng quan sát tránh sự cố không mong muốn diễn ra thêm lần nữa.

Yana vẫn ngủ giữa đám nhỏ, đứa nào cũng rúc sát lại, chăn chỉ đủ cho hai ba đứa nhưng chúng san sẻ từng góc, co người, ai cũng bám lấy vạt áo Yana như nắm lấy thứ duy nhất có thể tin được. Ánh sáng từ đèn tuýp trên đầu Yana chập chờn, mỗi lần sáng mạnh là lại soi lên khuôn mặt con bé một vệt nhạt.

Không có Yana ở đây chắc lũ nhỏ đứa nào cũng chẳng ngủ nổi một giấc cho yên.

Bà Kiru húng hắng ho, đặt nồi cháo ra bàn. Mùi cháo loãng lan ra, kéo theo mùi nước lọc có chút vị sắt, ai cũng quen, không ai than phiền nữa. Bà đi ngang qua từng chiếc chiếu, nhắc nhỏ từng đứa trẻ dậy, ánh mắt nghiêm nhưng hiền.

“Dậy đi, sáng rồi, ai còn ngủ nữa mà ngủ mãi.”

Hai đứa lớn nhất, tầm mười ba mười bốn tuổi, lững thững đứng dậy, mắt còn cay ngủ, xách can nước ra khu kỹ thuật. Vòi nước sát tường chảy ra từng dòng nhỏ, nước hôm nay hơi có màu vàng nhạt, mùi tanh tanh hơn mọi hôm. Một đứa rửa mặt, một đứa đứng đợi can đầy, ai cũng biết nước lọc được chỉ đủ uống, còn rửa mặt thì ai rửa trước cũng phải nhường nước cho đứa sau.

“Vòi này lại nghẹt rồi.”

Đứa lớn hơn than nhỏ, nhưng rồi cũng không nói gì thêm, chỉ vặn vòi chặt lại, ôm can nước về chỗ bếp.

Mấy đứa nhỏ tỉnh dậy đầu tiên kéo nhau tới ngồi quanh Yana. Con bé vừa mở mắt đã cười, xoa đầu từng đứa một, rồi khéo léo chia từng mẩu bánh vụn trong túi áo cho từng đứa nhỏ nhất.

“Ăn hết đi rồi chị kể tiếp chuyện hôm qua.”

 Đứa út vẫn bám sát lấy vạt áo Yana, mắt chớp liên tục, thi thoảng ngó về phía căn phòng trống nơi Ghia từng ở, giờ chỉ còn cái chăn gấp gọn, không ai chạm tới.

Bà Kiru chia cháo ra từng cái bát cũ kỹ, đưa cho từng đứa nhỏ trước, sau đó mới chia phần người lớn. Ai cũng tự mang bát về góc của mình, ăn trong im lặng, mùi cháo nguội bám lên cổ áo, hơi nước nóng lẫn với mùi người, thành một hỗn hợp mà chỉ ở Salvus mới có. Mấy người lớn chia nhau xé vụn bánh ăn kèm, ai ăn xong cũng lặng lẽ lau bát rồi trở lại với công việc thường nhật.

Kane rửa mặt bằng nước lạnh, cảm giác làn nước tanh tanh bám lên da, nhưng cũng chẳng buồn chà kỹ. Lau mặt xong, Kane ngồi xuống cạnh mấy đứa nhỏ, nhìn Yana kể chuyện, giọng con bé không lớn nhưng cứ đều đều như nhịp tim của cả căn hầm này.

Sholto xuất hiện từ góc kỹ thuật, lưng hơi còng, tay áo dính vệt nước vàng. Ông già không nói gì, chỉ khi Kane ngước lên hỏi mới lầm bầm:

“Nước dạo này bẩn lắm, tao lọc lại cũng không sạch nổi. Mày rảnh thì coi giùm tao cái van, chắc sắp nghẹt nữa rồi.”

Kane gật, thử mở vòi nước bên cạnh. Nước chảy ra chậm, bọt nổi li ti, Kane ngửi mùi thấy hơi nồng hơn mọi hôm, rửa mặt xong vẫn còn bám vào tay.

Yana tiếp tục kể chuyện, lần này về một buổi sáng trên mặt đất, về ánh sáng thật ngoài kia, về gió lùa qua đỉnh đầu, về cỏ mọc sát gót chân. Đám nhỏ chăm chú nghe, có đứa cười, có đứa rúc sát lại gần Yana hơn, ai cũng muốn nghe thêm một chút nữa.

Có lúc, một đứa chen vào:

“Chị Yana, trên kia có mặt trời thật hả?”

Yana mỉm cười, gật đầu:

“Có chứ. Buổi sáng nào cũng có ánh mặt trời.”

Cả nhóm nhỏ rì rầm hỏi tiếp, Yana lại dỗ, bảo:

“Tối chị kể nữa. Giờ ăn xong đã.”

Lan, người phụ nữ trẻ, gom bát mang đi rửa. Nước trong chậu nổi một lớp váng nhạt, Lan nhăn mặt nhưng vẫn cúi đầu rửa tiếp, chẳng ai phàn nàn gì. Bà Kiru đi ngang qua nhìn, lặng lẽ lau lại bàn, chỉnh lại đống quần áo trẻ con rồi gom hết về một góc.

Có hôm, một đứa nhỏ đánh rơi bát cháo, nước cháo loang trên sàn, Yana vội kéo khăn lau giúp, vừa lau vừa dỗ đứa nhỏ đừng khóc. Người lớn thấy vậy cũng không ai mắng, chỉ lắc đầu rồi lại ngồi xuống.

Cả buổi sáng kéo dài trong những nhịp sinh hoạt như vậy. Người lớn có nhiệm vụ hỗ trợ bếp ăn tranh thủ quét lại nền nhà, dọn từng mảnh vụn, chỉnh lại các tấm chiếu, gấp gọn quần áo để đám nhỏ khỏi giẫm lên. Ai cũng có việc của mình, không ai rảnh để ngồi không.

Tiếng máy phát điện bên phòng kỹ thuật đều đều, mỗi lần có tiếng gì lạ là Kane và Sholto lại ngẩng đầu nhìn nhau, rồi Kane lặng lẽ đứng dậy đi kiểm tra, trở lại, lắc đầu, mọi thứ vẫn ổn.

Bà Kiru ngồi vá lại chỗ rách trên áo cho đứa nhỏ, đôi mắt hiền nhưng đục đi vì mệt. Mỗi lần nghe tiếng Yana kể chuyện là bà lại mỉm cười, ngước lên nhìn con bé như nhìn thấy chút ánh sáng cuối đường hầm.

Thỉnh thoảng, hai đứa lớn giành nhau đồ chơi, Lan phải nhắc nhở, Yana kéo hai đứa lại chia phần cho công bằng.

“Chơi chung đi, để lát chị kể chuyện mới cho cả hai.”

Yana nói, giọng chắc chắn khiến hai đứa không ai dám cãi.

Kane dựa lưng vào vách, nhìn cảnh sinh hoạt quen thuộc, nghe tiếng trẻ con, nghe Yana kể chuyện, rồi lại lặng lẽ nghĩ không có Yana, chẳng ai kéo nổi tụi nhỏ qua mấy ngày này.

Ánh đèn tuýp nhấp nháy thêm lần nữa, chiếu một dải sáng xanh lạnh lên gian bếp, bóng Yana và lũ nhỏ in nhòe lên tường.

Bà Kiru đặt cái áo vừa vá xong lên đống quần áo gấp, đứng dậy quay lại bếp, khuấy nồi cháo cho bữa trưa, lưng còng xuống từng chút một nhưng động tác không chậm đi.

Lan dọn lại mấy chiếc bát vừa rửa, đặt ngay ngắn lên kệ, chùi sạch vết nước loang trên nền.

Mỗi người lớn lại có một góc riêng, không ai nói to, chỉ trao đổi mấy câu về bữa ăn, nước uống, chuyện máy phát. Đôi khi có tiếng thở dài, rồi lại yên lặng, tất cả tập trung vào việc của mình, không ai muốn nghĩ về ngày mai.

Yana vẫn là trung tâm của đám nhỏ. Mỗi câu chuyện con bé kể đều gắn với một điều đẹp đẽ mà ai cũng thiếu, một hi vọng mong manh đủ để kéo từng đứa bám vào mà không rơi xuống vực sợ hãi.

Đám trẻ con mỗi khi nghe chuyện xong lại quay sang nhìn Yana, nhìn nhau, rồi cười, dù chỉ một lúc ngắn. Có đứa lớn hỏi Yana:

“Chừng nào tụi mình được lên trên kia?”

Yana lắc đầu:

“Bao giờ cửa mở, chị sẽ dẫn tụi em lên.”

Mấy đứa nhỏ không hỏi thêm, chỉ cúi đầu bẻ vụn bánh ăn, ánh mắt vẫn đầy ước vọng.

Kane nhắm mắt lại, nghe tiếng bếp lửa, nghe cả tiếng rì rì của máy phát, nghĩ bụng chừng nào nơi này còn Yana, chừng đó còn giữ được tụi nhỏ lại với nhau.

Đến gần trưa, tiếng máy phát điện rền lên một nhịp dài, ánh đèn tuýp trên trần lại nhấp nháy rồi yếu hẳn, sáng lạnh phủ lên từng chiếu ngủ, từng vách thép cũ kỹ, để lại trong hầm một màu xám mờ đặc quánh hơi nước. Kane vừa kiểm tra xong phòng kỹ thuật, thấy van nước vẫn chảy đều mà dòng nước hôm nay có gì đó khác lạ. Lúc rửa tay, Kane phát hiện một lớp màng mỏng màu vàng nhạt trôi theo dòng nước xuống chậu, mùi nồng hơn bình thường, bám lại trên da mãi không hết.

Kane quay ra bếp, vừa ngồi xuống thì bà Kiru đưa can nước mới, bảo nhỏ:

“Bữa nay nước có mùi gì lạ lắm. Tao nếm thử rồi, tanh hơn mọi hôm. Mày coi giùm cái bình lọc, sắp tới lúc thay lớp than rồi.”

Kane cầm can, ngửi thử, mùi nước lạ thật. Nhưng cũng không thể bỏ được, ở đây cái gì cũng phải tiết kiệm, kể cả nước uống.

Hai đứa lớn khiêng xong can nước vào lại bàn với Lan về chuyện hôm qua. Một đứa nói nhỏ:

“Em thấy tối qua có bóng ai đó đi vào phòng kỹ thuật. Có khi nào nghịch gì ở đó làm nước bị dơ không?”

Lan lắc đầu, dặn tụi nhỏ không được đi lung tung, rồi tự đi kiểm tra nắp bồn chứa, mắt nhìn quanh sàn nhà.

Có một vệt nước loang màu vàng kéo dài sát tường, Lan cúi xuống sờ thử, nhíu mày vì cảm giác dính nhớp khác thường, nhưng không nói gì, chỉ đứng lên lấy khăn lau qua rồi trở lại với đám trẻ.

Yana phụ dọn dẹp trong bếp, con bé không lúc nào thấy nghỉ ngơi, đôi mắt sáng, miệng lúc nào cũng mỉm cười với đám nhỏ. Khi được gọi ra uống nước, Yana không do dự, tự rót một cốc đầy rồi uống cạn, còn đùa:

“Nước hôm nay lạ ghê ha, chắc do máy phát lâu rồi không vệ sinh.”

Cả đám nhỏ cười ầm lên, không ai để ý gì thêm, mỗi đứa uống một ngụm, rồi tiếp tục chơi quanh gian bếp, bám lấy Yana không rời.

Lát sau, bà Kiru ra bếp dọn rửa, nước trong chậu vẫn nổi váng lạ, từng vệt nhỏ vàng óng loang dọc thành chậu. Bà vừa rửa vừa than nhỏ với Kane:

“Năm ngoái cũng có lần nước bẩn vậy, mà lần này mùi lạ hơn. Ở đây, cái gì hư cũng phải dùng cho đến lúc không dùng nổi mới thôi, biết làm sao được.”

Kane đứng tựa cửa, mắt nhìn xuống nền, thấy gần góc kỹ thuật có một vệt nước đọng lấp lánh dưới ánh đèn nhấp nháy. Anh cúi xuống ngửi thử, không giống mùi dầu máy phát, cũng chẳng phải mùi nước gỉ cũ, chỉ biết hơi nồng, dính và khó chịu.

Chắc chỉ là nước rò rỉ đâu đó. Ở đây cái gì cũ cũng thành bình thường rồi.

Buổi trưa, bà Kiru chia cháo ra từng phần nhỏ, mỗi người chỉ một bát nhựa lưng lửng. Lan nhắc lũ nhỏ rửa tay, dặn đi dặn lại không được nghịch nước. Một đứa lớn rửa mặt xong cũng thấy nước có mùi lạ, nhưng chỉ nhăn mặt rồi đi chỗ khác, chẳng đứa nào dám than to.

Yana giúp rửa bát, tay cũng dính vệt vàng trên thành chậu, con bé chỉ nhúng tay vào nước rồi rửa sơ, lau qua khăn áo, không để ý gì nhiều.

Một lát sau, Kane quay lại kiểm tra đường ống nước phía sau phòng kỹ thuật, lần này thấy trên thành ống có lớp bùn mỏng màu vàng, chỗ nào cũng hơi trơn nhớp hơn mọi ngày. Thò tay vặn lại van, Kane rửa tay thêm lần nữa mà cảm giác mùi vẫn bám trên da, càng rửa càng không hết.

Sau bữa trưa, không khí trong hầm chậm lại một nhịp. Đám nhỏ nằm sát vào nhau, Yana ngồi giữa bọn trẻ chơi cùng chúng, mấy đứa lớn hơn thì tụ lại thành nhóm riêng chơi trò ghép ván gỗ gần cửa hầm, người lớn mỗi người một việc. Lan gom áo đi giặt, vừa giặt vừa nhúng vào thau nước, thấy vệt vàng nổi lên mặt nước, nhưng chỉ lắc đầu, không nói thêm gì.

Có lúc, một đứa nhỏ nhặt mẩu nhựa từ góc phòng, chạy lại khoe với Yana, trên tay còn dính vệt nước vàng. Yana cầm tay nó, lau qua áo, nhắc:

“Lần sau đừng nghịch chỗ đó, dơ lắm”

Rồi lại tiếp tục kể chuyện, giọng vẫn đều đều không đổi.

Buổi chiều, Kane đi ngang qua phòng kỹ thuật lần nữa, thấy sát chân tường có thêm một vệt nước mới loang ra, lần này dài hơn, màu sậm hơn một chút. Anh lấy giẻ lau, ngồi xổm nhìn kỹ, vẫn chỉ nghĩ là nước máy phát rò ra hoặc ai làm đổ gì đó, không nghi ngờ gì nhiều.

Ngồi dậy, Kane rửa tay bằng nước chảy từ vòi, mùi vẫn lạ, càng rửa càng cảm thấy khó chịu. Nhìn quanh, anh để ý đám nhỏ vẫn chơi sát Yana, không đứa nào phàn nàn gì về nước hay mùi, với suy nghĩ non nớt và ngây thơ bọn trẻ không mấy quan tâm tới những điều bât thường.

Gần tối, bà Kiru lại nhóm bếp, cháo lần này loãng hơn mọi hôm vì nước không đủ, mỗi người chỉ được một chút xíu. Lan nhìn nước đổ ra nồi cũng nhíu mày, nhưng cũng không nói gì, chỉ lặng lẽ khuấy đều rồi chia phần.

Bữa tối ai cũng ăn lặng lẽ, không khí trong hầm nặng hơn, chỉ nghe tiếng thìa chạm bát, tiếng bếp kêu tí tách, tiếng máy phát đều đều vọng từ xa. Kane ngồi tựa lưng vào vách, nghe tiếng Yana kể chuyện cho đám nhỏ, thỉnh thoảng lại liếc nhìn phía phòng kỹ thuật.

Chắc chỉ là nước cũ, rồi cũng qua thôi. Ở đây, cái gì cũng phải chịu hết.

Yana uống nước như thường, không phàn nàn, không nhăn mặt, con bé tập trung vào bọn trẻ và phụ giúp mọi người hơn là đồ ăn thức uống, kể chuyện, chia bánh, dỗ từng đứa nhỏ khóc vì thua trò chơi, phụ giúp dọn dẹp quanh căn bếp, thỉnh thoảng bắt gặp vài người có tâm trạng không tốt thì tiến đến an ủi. Lan gom quần áo đi giặt lần nữa, lại thấy nước nổi váng vàng, lần này đậm mùi hơn. Đưa mắt nhìn quanh, Lan chép miệng:

“Chắc sắp phải đổi sang dùng nước dự trữ thôi.”

Nhưng rồi lại bỏ qua, đặt hết áo phơi lên dây cạnh cửa, tự nhủ ngày mai chắc đỡ hơn.

Đêm xuống, cả boongke chìm vào không khí đặc quánh của mùi nước lạ, hơi người, tiếng máy phát lặng dần. Chỉ còn ánh đèn dầu nhấp nháy, Yana ngồi giữa đám nhỏ, vẫn trò chuyện, vẫn cười, vẫn là sợi dây níu giữ tinh thần của cả căn hầm.

Buổi tối trong Salvus luôn kéo dài hơn thường lệ. Đèn dầu lập loè trong bóng tối các góc căn hầm, chỉ hắt lên ánh sáng vàng ấm lờ mờ soi đủ một khoảnh nhỏ, phần còn lại là những mảng tối lặng như nước đọng. Mọi người ăn xong ai về phòng nấy bắt đầu thắp lên nhiều hơn những ánh đèn dầu, cả boongke dần chuyển sáng một màu vàng ấm áp, những người lớn ngồi trong phòng vá lại áo, dọn dẹp chỗ nghỉ, đám nhỏ vẫn ở gian bếp chia nhau mẩu bánh còn lại, Yana nhẹ nhàng cất lên lời hát ru, giọng đều đều kéo dài thành nhịp sống, như tiếng ru ngủ cho cả căn hầm này.

Kane ngồi tựa lưng vào vách, nghe tiếng máy phát điện vọng xa, thấy tay vẫn còn bám mùi nước lạ dù đã rửa mãi. Đưa mắt nhìn ra cửa kỹ thuật, Kane nhận ra dưới chân tường giờ có thêm vài vệt nước loang vàng kéo dài sát nền xi măng, chỗ nào ánh sáng hắt qua cũng thấy lấp lánh như có dầu mỡ. Đêm nay lạnh hơn, nền nhà hút ẩm, cảm giác mùi nước nồng hơn, len lỏi vào tận cổ họng mỗi lần hít sâu.

Một đứa nhỏ chạy lại phía Yana, chìa bàn tay dính vệt vàng, miệng mếu máo:

“Chị Yana, tay em dính bẩn quá.”

Yana kéo khăn lau, vừa cười vừa nói:

“Không sao, để chị lau cho.”

Con bé lau tay cho đứa nhỏ, xong lại nhắc cả đám đứng dậy đi rửa tay. Yana dắt từng đứa ra sát vòi nước, cúi người rửa giúp mấy bàn tay bé xíu, chẳng phàn nàn gì về mùi hay màu nước. Cả đám rửa xong lại ùa về chiếu, ôm lấy Yana cười khúc khích.

Kane đứng nhìn, trong lòng vừa ngạc nhiên vừa lo lắng. Lạ thật, nước gì mà dính mãi không sạch. Nhưng không nói ra, tụi nhỏ lại sợ. Ở đây cái gì cũng phải chịu hết.

Đến khuya, không khí trong hầm càng đặc quánh, mùi nước lạ cứ bám riết lấy quần áo, lên tóc, lên cổ áo. Lan gom mấy cái khăn dính vệt vàng đi giặt, thấy nước càng ngày càng nặng mùi, rửa mãi vẫn không hết.

“Ngày mai chắc phải đun nước sôi kỹ hơn rồi.”

Lan lẩm bẩm, nhìn bà Kiru đang chia lại đồ ăn dự trữ.

Bà Kiru đi kiểm tra lại bình nước phía bếp, nghiêng bình thấy đáy có vệt lạ, vừa gõ nhẹ vừa lấy khăn lau thành, vừa làm vừa thở dài. Bà không nhắc gì với ai, chỉ dặn Lan sáng mai lấy nước đầu vòi trước khi nấu, cho yên tâm.

Sáng hôm sau, khi mọi người chưa dậy hết, Kane đã đứng kiểm tra lại đường ống dẫn nước vào bếp. Dưới ánh sáng yếu ớt, có thể thấy chỗ khớp nối bắt đầu rò ra một lớp nhớt vàng, Kane dùng khăn lau, cảm giác dính bám trên da mãi không hết.

Lúc quay lại bếp, Kane thấy Yana đã dậy từ sớm, vừa phụ chuẩn bị vừa kể chuyện cho tụi nhỏ, không ai phàn nàn gì về nước. Yana lấy cốc nước, uống như thường, chỉ nhíu mày một chút rồi lại cười bảo:

“Hôm nay nước hơi đắng, chắc do đường ống lâu ngày quá.”

Cả ngày hôm đó, vệt nước lạ xuất hiện nhiều hơn ở các góc sàn gần khu kỹ thuật. Mỗi lần bà Kiru dọn dẹp, lại phát hiện thêm một chỗ có mảng vàng mỏng kéo dài, dính bệt vào nền, chùi mãi không hết. Bà chỉ thở dài, lau qua rồi đi tiếp, không kể gì với ai.

Lan mang áo ra giặt thì phát hiện chậu nước nổi váng vàng, lần này đậm mùi hơn hôm qua.

“Chắc phải nhờ Kane kiểm tra lại đường ống.”

 Lan nói nhỏ với bà Kiru, nhưng rồi ai cũng bận, chẳng ai đi báo cho Kane để kiểm tra ngay.

Mấy đứa nhỏ lớn tuổi nghịch ở góc phòng kỹ thuật, chỗ gần đường ống, giẫm lên vệt nước vàng, về lại bị Lan mắng:

“Bảo bao nhiêu lần rồi, không được lại gần đó, bẩn chết.”

Nhưng tụi nhỏ chỉ biết chạy vòng về phía Yana, ngồi rúc lại nghe kể chuyện, không ai để ý gì thêm.

Tới chiều, trời lạnh hơn, hơi nước trong hầm dày đặc. Kane nghe tiếng máy phát điện yếu đi một nhịp, vội qua kiểm tra. Đèn pin trong tay nhấp nháy liên tục, nền nhà phản lại ánh sáng nhạt kéo dài lên tận cửa phòng kỹ thuật.

Kane cúi xuống, thấy sát chân tường xuất hiện một vết đỏ lẫn vàng, chỗ nước rò hôm qua, nhìn kỹ giống vệt máu cũ trộn lẫn với nước nhớt. Dù ngạc nhiên, Kane cũng chỉ lấy khăn lau qua, không muốn làm ai lo.

Kane ngồi xuống lặng lẽ, trầm ngân suy nghĩ, không lẽ máy phát có vấn đề, hay ai bị thương mà không nói? Chắc do nước rò cũ… Ở đây ai cũng có vết xước, ai mà nhớ nổi.

Lan, trong lúc dọn bếp, cũng phát hiện vệt máu nhạt gần thành bếp, kéo dài tới sát chân bàn. Cô cầm khăn lau đi, không nói gì, chỉ liếc mắt nhìn sang đám nhỏ, rồi lại lặng lẽ đun nước nấu cháo, thêm muối vào cho bớt mùi.

Buổi tối, bữa cháo loãng hơn mọi hôm, ai ăn cũng nhăn mặt vì vị nước đắng và mùi lạ. Bà Kiru chia phần nhỏ, ai cũng lặng lẽ ăn xong rồi về lại phòng, cố ngủ sớm cho qua ngày.

Sau khi mọi người đã đi vào giấc ngủ, Kane vẫn ngồi tựa lưng vào tường, nghe tiếng Yana hát ru cho đám nhỏ.

Yana không phàn nàn gì, vẫn cười, vẫn ôm từng đứa nhỏ lại gần, vuốt tóc, nhắc nhở ngủ sớm. Đám nhỏ thiếp đi lúc nào không biết, chỉ còn tiếng hát Yana nhỏ nhẹ vang lên một mình trong bóng tối.

Kane đứng dậy kiểm tra phòng kỹ thuật lần nữa, vệt nước vàng nay đã loang rộng ra tận cửa. Dưới ánh đèn tuýp yếu, có thể thấy lẫn trong vệt nước là vài chấm đỏ lẫn vàng, Kane lấy giẻ lau đi, ngửi thấy mùi hóa chất nồng hơn, nhưng cũng chỉ lắc đầu bỏ qua.

Lan ngồi ở góc bếp, lau bát xong vẫn chưa ngủ, quay sang hỏi bà Kiru:

“Bà có thấy nước dạo này lạ không?”

Bà Kiru đáp nhỏ:

“Ở đây cái gì chẳng lạ. Mấy năm trước còn có hôm nước chảy ra đen thui, biết kêu ai.”

Lan gật, hai người phụ nữ nhìn nhau, mỗi người một suy nghĩ, rồi lại nằm sát vào nhau trên chiếu, kéo chăn lên tận cổ.

Yana ngồi sát chiếu, ánh đèn hắt lên khuôn mặt một vệt vàng nhạt. Đám nhỏ ngủ rồi, con bé vẫn khẽ hát một mình, miệng mỉm cười dù chẳng còn ai nghe.

Bên ngoài, tiếng máy phát điện rền rĩ, nước rò tí tách xuống nền, hoà vào mùi người, mùi vải cũ, mùi hóa chất, mọi thứ quện lại thành không khí ngột ngạt không ai gọi tên nổi.

Sáng hôm sau, bà Kiru đi kiểm tra bồn nước thì phát hiện đáy bình có vệt đỏ dính ở thành, lau mãi không sạch. Bà không nói với ai, chỉ lặng lẽ thay nước mới, thêm muối vào rồi để đấy. Lan dậy sớm cũng thấy nước hôm nay đục hơn, nổi lớp váng dày trên mặt, nhưng vẫn phải nấu cháo cho kịp bữa sáng.

Kane mở cửa phòng kỹ thuật, thấy vệt nước vàng kéo dài lên tận cửa, trong vệt nước lấp lánh vài chấm đỏ.

Kane thở dài, nghĩ bụng phải kiểm tra kỹ hơn, lỡ có gì nguy hiểm thì chết cả bọn.

Nhưng rồi kiểm mãi không thấy gì bất thường Kane lại về chiếu, ngồi xuống cạnh Yana.

Ngày mới ở Salvus lại bắt đầu bằng thứ ánh sáng nhạt toát ra từ bóng đèn tuýp lơ lửng trên trần khu bếp. Đám nhỏ dậy sớm, đứa nào cũng rúc sát lại chỗ Yana, đứa lớn phụ giúp lấy bánh, đứa nhỏ chờ được kể chuyện, mỗi đứa một vẻ nhưng không đứa nào dám rời xa Yana quá lâu. Không gian bếp sáng nay ẩm hơn, sàn lạnh ngắt, mùi nước lạ vẫn không tan nổi trong không khí.

Cả boongke chìm trong thứ không khí nặng hơn mọi ngày, ai cũng cố gắng sinh hoạt bình thường, chỉ có nước ngày một lạ, mùi hóa chất nồng hơn, vệt máu chỗ này, vệt vàng chỗ kia, mỗi người phát hiện một chút rồi lại tự lau, chẳng ai nói với ai, như thể không muốn chạm vào nỗi sợ đã thành bản năng trong Salvus.

Yana ngồi giữa bọn trẻ, mắt hơi quầng vì mấy hôm liền thức đến khuya. Con bé vẫn cười, vẫn chia từng mẩu bánh, nhưng Kane để ý thấy hôm nay Yana kể chuyện nhỏ tiếng hơn, ngồi yên lâu hơn bình thường. Đám nhỏ dường như không nhận ra, chỉ tranh nhau ngồi sát lại, bám lấy từng câu chuyện, từng cái xoa đầu.

Bà Kiru mang cháo từ bếp vào, bưng từng bát cho đám nhỏ rồi quay ra, không nói gì nhiều. Lan sáng nay cũng chỉ ở lại bếp một lát rồi về phòng riêng, nhường không gian cho bọn trẻ và Yana. Mấy người lớn ra lấy nước uống, ai cũng rửa tay vội vã, không ai muốn đứng lâu ở vòi nước khi mùi hóa chất càng lúc càng đậm.

Sau bữa ăn sáng, Kane lặng lẽ ngồi sát cửa phòng kỹ thuật. Mỗi lần đi ngang qua, anh lại thấy mấy vệt nước vàng loang dài hơn hôm qua, hôm nay còn thêm một vệt đỏ nhạt mới kéo sát mép cửa. Kane lấy khăn lau, bàn tay dính nhớp, rửa mãi cũng không hết mùi.

Có khi phải báo mọi người kiểm tra lại bồn chứa... nhưng nói ra chỉ làm cả hầm rối lên, tốt nhất cứ tự kiểm tra thêm mấy hôm nữa.

Kane nhìn về phía bếp, thấy Yana đang vỗ về đứa nhỏ nhất còn đang say giấc chưa chịu dậy, mấy đứa lớn thì thầm bàn trò chơi mới, ánh đèn nhấp nháy trên đầu Yana in lên tường cái bóng dài như kéo căng hết cả phòng.

Cả buổi sáng trôi qua trong nhịp sống quen thuộc. Bọn nhỏ quấn quanh Yana, có đứa tranh nhau kể chuyện ngược lại cho chị nghe, có đứa vẽ hình lên nền bằng mẩu than nhặt được, vẽ những gì chúng tưởng tượng ngoài mặt đất. Yana cười, nhắc từng đứa đừng làm bẩn chiếu, thỉnh thoảng ngồi tựa lưng vào tường nhắm mắt một lát rồi kể tiếp.

Kane để ý thấy Yana ngồi yên lâu hơn, mỗi lần đứng dậy phải vịn tay lên chiếu, mặt thoáng nét mệt mỏi, nhưng chỉ trong chốc lát rồi lại cười, dỗ dành bọn nhỏ như mọi khi.

Có khi con bé chỉ thiếu ngủ, cả hầm này ai chẳng mệt.

Một lát sau, bà Kiru từ bếp quay lại lấy khăn lau vết nước sát tường. Lúc quỳ xuống, bà thấy cạnh đó có vệt máu nhỏ mới khô, dính vào vạt áo của một đứa nhỏ. Bà hỏi, đứa nhỏ bảo chắc hôm qua nghịch gần phòng kỹ thuật bị xước tay, nhưng vết máu khô này có mùi nồng hơn, bà Kiru lau đi mà vẫn còn vệt loang đỏ trên nền.

Lan mang áo ra phơi ngoài hành lang, chậu nước nổi đầy váng vàng, lần này còn có mùi hắc khó chịu hơn hẳn hôm qua. Cô quay lại bếp, nhìn Yana một lúc lâu rồi hỏi nhỏ:

“Dạo này em thấy nước bẩn hơn không?”

Yana cười:

“Chắc tại đường ống lâu quá không vệ sinh.”

Lan thở dài, rót thêm nước vào bình rồi về phòng.

Gần trưa, Kane lại kiểm tra phòng kỹ thuật, lần này thấy trên sàn có một vệt máu nhỏ kéo dài từ góc phòng ra tới gần cửa bếp. Kane cúi xuống ngửi, mùi máu trộn với mùi hóa chất nồng đến nhức đầu, anh lấy khăn lau rồi đem giặt dưới vòi nước, cảm giác bàn tay dính mãi không sạch.

Kane đứng đó một lúc, nhìn quanh, tự nhủ:

Không lẽ ai bị thương mà giấu? Ở đây, ai cũng có thể tự chịu đựng một mình, chẳng ai muốn làm phiền người khác. Chắc là tụi nhỏ, hoặc... cũng có thể là máu con vật nào đó mà người bên phòng giết mổ vô tình làm dây ra, mà ai còn dám chắc gì nữa.

Bên bếp, Yana ngồi dựa lưng vào tường, mắt nhắm lại vài lần, giọng kể chuyện nhỏ hẳn đi. Đám nhỏ bắt đầu xì xào:

“Chị Yana kể nữa đi.”

Yana mở mắt, cố cười:

“Chị kể tiếp liền. Hôm nay có chuyện mặt trời mọc sau cơn mưa…”

Bữa trưa, bát cháo loãng hơn, mùi nước lạ bám đầy trên thành bát. Đám nhỏ ăn xong lại rúc vào nhau nằm ngủ, Yana ngồi giữa, thỉnh thoảng vuốt tóc đứa út, mắt hơi lạc đi một lúc rồi lại tỉnh táo trở lại.

Chiều xuống, không khí trong hầm càng nặng hơn. Đèn tuýp yếu hẳn, mỗi lần Kane bật công tắc chỉ sáng được một lúc rồi lại nhấp nháy. Người lớn về phòng riêng, chỉ còn đám nhỏ tụ quanh Yana, tiếng thì thầm nhỏ dần. Có lúc, một đứa lớn khều Yana hỏi:

“Chị bị mệt hả?”

Yana lắc đầu, vẫn cố cười, xoa đầu nó:

“Chị không sao, chỉ hơi buồn ngủ thôi.”

Kane nhìn sang, để ý thấy da Yana hơi tái, mắt có quầng thâm, động tác chậm lại.

Không lẽ con bé cũng bị ảnh hưởng bởi nước? Mà đâu phải chỉ mỗi mình Yana uống đâu, cả bọn nhỏ cũng vậy… Hay do mệt quá thôi?

Mỗi lần bọn nhỏ chơi trò chạy vòng quanh bếp, Yana chỉ ngồi yên nhìn, không còn tham gia như mấy hôm trước. Khi kể chuyện, giọng con bé chậm lại, có khi nói giữa chừng phải dừng lại uống nước, rồi mới kể tiếp.

Lan mang khăn ra phơi, đứng lại một lúc lâu trước cửa bếp, nhìn Yana rồi quay đi. Bà Kiru dọn lại đồ ăn, rửa bát, nghe tiếng máy phát điện yếu dần mà chỉ biết thở dài, không ai dám nói gì về chuyện nước, về vết máu, về những mùi lạ bám đầy khắp căn hầm.

Đêm xuống, đèn dầu hắt lên trần những mảng sáng yếu ớt. Yana ngồi giữa bọn trẻ, kể chuyện bằng giọng nhỏ, thỉnh thoảng ngừng lại lấy hơi, mắt nhìn xa xăm. Mấy đứa nhỏ nằm sát lại, có đứa giật mình tỉnh giấc vì lạnh, đứa khác quay sang hỏi Yana về một câu chuyện hôm qua chưa kể xong, Yana chỉ mỉm cười, nhắm mắt lại, rồi lặng lẽ xoa đầu từng đứa.

Kane nằm im, mắt nhìn lên trần, cảm giác trong hầm như đặc lại. Tiếng nước rỉ từng giọt dưới chân tường, mùi hóa chất trộn với mùi máu cũ, mùi áo ẩm, mọi thứ len lỏi vào từng hơi thở.

Không khí này cứ đặc dần lên từng ngày. Nếu Yana mà cũng mệt thật, không biết mấy đứa nhỏ sẽ ra sao.

Người lớn nằm trong phòng riêng, ai cũng có những trăn trở riêng không nói thành lời. Đêm ấy, mọi tiếng động đều nhỏ hơn, mọi cái thở dài đều như nặng thêm một chút.

Sáng hôm sau, bọn nhỏ dậy muộn hơn, Yana vẫn ngồi giữa chiếu, nhưng phải tựa lưng vào tường lâu hơn mới kể chuyện tiếp. Giọng con bé yếu đi, mỗi câu chuyện ngắn lại, có khi chỉ kể được nửa đoạn đã dừng lại uống nước. Đám nhỏ xôn xao:

“Chị Yana mệt rồi.”

Yana lắc đầu, cố gắng cười:

“Không sao đâu, chị chỉ mất ngủ chút thôi.”

Kane ngồi quan sát, thấy rõ Yana mệt hơn mấy hôm trước, da nhợt hơn, động tác chậm chạp. Mấy đứa nhỏ cũng im lặng hơn thường lệ, không còn tranh giành nhau phần bánh, chỉ rúc sát lại nghe Yana kể chuyện, như sợ một khi con bé ngừng lại thì cả căn hầm sẽ lặng đi không còn tiếng người.

Lan đi ngang qua bếp, đứng lại nhìn, rồi rót nước uống, đưa cho Yana một cốc đầy:

“Uống đi cho khỏe.”

Yana nhận, uống cạn, cười mệt:

“Cảm ơn chị.”

Chiều hôm đó, tiếng máy phát điện rền rĩ vang từ phòng kỹ thuật sang tận bếp, ánh đèn nhấp nháy không đều, từng bóng tối dài trải ra trên nền lạnh. Đám nhỏ tụ lại sát Yana, mắt nhìn nhau lo lắng.

Yana ngồi tựa vào tường, kể chuyện chậm rãi, có khi phải dừng lại giữa chừng, tay ôm lấy bụng, thở ra một hơi mệt nhọc.

Kane đứng dậy đi kiểm tra phòng kỹ thuật lần nữa, thấy trên sàn có thêm một vệt máu mới, loang ra hòa vào vệt nước vàng kéo dài tận chân tường.

Chuyện này không ổn thật rồi. Mình phải báo mọi người… Hay cứ chờ thêm xem sao.

Kane quay về bếp, thấy Yana đã ngồi im, đầu cúi thấp, tay nắm chặt lấy vạt áo của đứa nhỏ nhất. Mấy đứa còn lại cũng nằm sát vào nhau, chẳng ai còn nói chuyện ồn ào như mấy hôm trước.

Đêm đó, không khí trong hầm đặc quánh, ánh đèn dầu như yếu hẳn, chỉ còn một mảng sáng lờ mờ trên chiếu của Yana và bọn nhỏ. Mọi người lớn đã về phòng riêng từ lâu, trong bếp chỉ còn lại tiếng Yana kể chuyện nhỏ đến mức Kane phải ngồi sát mới nghe được.

Bọn nhỏ ngủ thiếp đi từng đứa một, chỉ còn Yana ngồi tựa lưng vào tường, mắt nhắm hờ, thỉnh thoảng mới mở ra nhìn Kane.

“Chắc em chỉ cần ngủ một lát.”

Yana thì thầm, giọng nhỏ như không đủ sức kéo qua hết cả đêm.

Kane không nói gì, chỉ ngồi lại bên cạnh, nghe tiếng máy phát điện vang rền phía xa, nghe tiếng nước nhỏ từng giọt, nghe hơi thở yếu dần của cả căn hầm.

Đám nhỏ thiếp đi từng đứa một, đứa út vẫn bám lấy vạt áo Yana, hơi thở phập phồng, lũ lớn hơn nằm im lặng, không cãi nhau, không đòi kể chuyện như mọi hôm nữa. Chỉ còn Yana vẫn ngồi tựa lưng vào tường, mắt nhắm hờ, mái tóc rối xõa xuống vai, vai nhỏ thỉnh thoảng rung nhẹ như con bé cố kìm một cơn ho yếu ớt.

Kane ngồi gần sát, cảm nhận rõ bầu không khí trong căn bếp đã đặc quánh, tiếng thở của cả hầm trở nên nặng nề. Anh nhìn Yana, muốn hỏi nhưng lại thôi, sợ làm con bé phải gắng gượng thêm một chút nào nữa.

Bỗng Yana mở mắt, nhìn quanh căn bếp tối rồi hướng về phía chiếu trống cuối góc phòng. Ánh mắt con bé dừng lại ở đó rất lâu, rồi dần dần những hình ảnh hiện lên lẫn vào tiếng máy phát điện, tiếng nước rỉ nhỏ giọt.

Ghia. Đêm Ghia mất tích cũng lạnh như thế này. Yana nhớ rõ đôi mắt Ghia trước khi rời khỏi bếp, con bé dặn Yana đừng kể chuyện cho ai khác ngoài nó, giọng lí nhí trong bóng tối. Chỉ một thoáng, Ghia biến mất sau cánh cửa phòng kỹ thuật, vạt áo lướt nhanh vào bóng tối rồi không còn dấu hiệu gì nữa. Lúc mọi người phát hiện, đã không còn dấu vết nào ngoài cái chăn gấp gọn đặt ngay ngắn trên gối nằm nơi chiếc giường trống.

Yana nuốt khan, cảm giác lạnh bám vào lưng khi nhớ lại đêm đó. Lũ nhỏ thức trắng cả đêm, mỗi đứa khóc một góc, Ngay cả Yana cũng không giữ được sự bình tĩnh.

Ghia đi rồi. Nếu mình cũng yếu đi, tụi nhỏ sẽ còn ai bấu víu nữa.

Yana quay mặt vào bóng tối, ánh mắt tìm kiếm một điều gì đó trên vách tường, ký ức về Ghia cứ chồng lên từng mảng sáng nhạt trong căn bếp, mùi hóa chất nồng đến mức cay mắt.

Con bé lặng lẽ nắm chặt lấy tay đứa út, cảm thấy từng ngón tay lạnh đi, mỗi lần hít thở lại càng mỏi hơn.

Kane vẫn ngồi im bên cạnh, chỉ nghe tiếng Yana thở chậm, bàn tay con bé buông lỏng dần. Đêm ấy, không khí trong Salvus như ngưng lại.

Yana nhìn Kane, môi mấp máy định nói gì nhưng rồi chỉ lắc đầu, đôi mắt còn đọng lại một nỗi tiếc nuối không thể gọi thành tên.

Trong khoảnh khắc trước khi ngất đi, Yana chỉ kịp thì thầm bằng hơi thở đứt đoạn, giọng nhỏ như gió lạc:

“Chị hứa... chị sẽ kể tiếp chuyện của Ghia... cho tụi nhỏ...”

Câu cuối cùng rơi vào không gian lạnh ngắt, Yana tựa đầu vào tường, mắt khép lại, hơi thở mỏng manh, tay vẫn còn giữ lấy tay đứa nhỏ nhất.

Kane nhận thấy điều bất thường bật người sang luống cuống ôm lấy Yana, cảm giác nặng trĩu tỳ vào ngực và đôi tay. Đám nhỏ bị động mạnh tỉnh dậy lặng lẽ, không có tiếng khóc, chỉ túm tụm lại quanh Yana, im lặng nhìn chỗ dựa cuối cùng của mình gục xuống.

Trong hầm, máy phát điện vẫn rền rĩ, nước rỉ nhỏ từng giọt, mọi mùi vị bám dày như không bao giờ phai, đèn tuýp chập chờn, sáng tắt không còn một ai quan tâm. Bên ngoài, cả boongke chìm vào bóng tối, sự bất an lớn dần, không ai biết mai này còn ai kể chuyện cho tụi nhỏ nữa.