Vốn dĩ tôi cũng không hay dùng cách nói chuyện hay câu từ hoa mỹ gì lắm, nên là thôi đi thẳng vào vấn đề. Bài viết này sẽ không mang nhiều sự ủng hộ dành cho truyện, nếu thấy dài và lười đọc có thể bỏ qua. Tôi làm bài này vì một phần cảm thấy… hơi tội cho anh bạn tác giả, vì chả thấy ai bình luận lại mà toàn có mỗi anh này nói chuyện một mình. Phần còn lại thì đơn giản là tôi cũng muốn đánh giá cái gì đấy sau suốt bao lâu im lặng nhìn mọi người rôm rả.

Nghía qua bên ngoài, có vẻ đã có người phân tích và đánh giá tập 1 rồi nên, tất nhiên là tôi không định bỏ qua, sẽ chỉ tóm tắt lại vài thứ mà tôi cho là cần lưu ý đến mà thôi.

Về hình thức: Mấy thứ như lỗi dùng từ, dấu câu là vẫn có, tuy mắt nhắm mắt mở bỏ qua được nhưng để đấy mãi thì nó cũng sẽ gây khó chịu. Cùng với đó là những cấu trúc câu thì cụt đầu cụt đuôi, câu lại được tạo ra rất dài dòng và bị quá tải do lượng thông tin nó phải gánh. Cái này chỉ đơn giản tách và ngắt câu, ngắt vế là giải quyết xong. Lối viết giàu miêu tả và đặt nhiều vào diễn đạt cảm xúc, tuy nhiên lại hay làm nó trở nên lan man và loãng.

Về kỹ thuật: Như đã nói tác giả sử dụng miêu tả và diễn đạt khá nhiều, nhưng nhiều không đồng nghĩa với tất cả đều tốt khi các cấu trúc cứ bị lặp lại. Sự thay đổi trong tuyến tuyện, nhịp điệu và cách thể hiện khiến dường như giữa đoạn nội dung này với đoạn nội dung kia được liên kết rất vô duyên.

Về nội dung: Mới chỉ nhắc đến bề nổi của một vài yếu tố trong thế giới (các chủng tộc, địa danh), hoặc là tôi sẽ nói rằng nó có tiềm năng khai thác nếu tôi dễ tính, hoặc là tôi sẽ nói nó nông và cần được khắc họa sâu hơn để thể hiện sự đặc trưng và giúp phân biệt rạch ròi hơn giữa chúng bởi vì tôi khó tính. Việc xây dựng nhân vật cũng bị ảnh hưởng nhiều do việc liên kết câu truyện đã nói phía trên, nhưng tôi sẽ chỉ nói ngắn gọn là các thay đổi và sự phát triển của nhân vật chưa đủ tốt và còn đôi phần thiếu thuyết phục.

Đó là tóm tắt về tập 1, hoặc có thể gọi là 16 (+1 phụ) chương đầu tiên. Còn bây giờ  tôi sẽ đi vào mục đích chính của bài này. Vì một lý do nào đấy mà chương mới nhất ở thời điểm bài này được viết là chương 41 tập 3 phần 1, và ở tiếp sau nó là tận chương… 60 tập 3 phần 2. Vậy nên tôi sẽ tạm coi như những gi từ sau chương 41 kia là chưa tồn tại và chỉ đánh giá cho đến nó mà thôi. Vì thế nên những gì được đánh giá ở dưới đây sẽ tính liền toàn bộ nội dung chứ không phân chia theo tập. Hãy cùng xem với những gì được chỉ ra ở trước thì có những gì khác biệt ở đây nào.

I. Phân tích nội dung.

Cho đến hiện tại, dựa theo những gì tôi đọc được, cái mà tôi sẽ tránh spoil nhiều nhất có thể, thì trên tổng thể câu chuyện vẫn đang có sự phát triển và tính duy trì. Có thể tóm gọn lại như sau: 16 chương đầu (hay tập 1) là sự khởi động, tập trung vào thể hiện thiết lập và giới thiệu các nhân vật với nền móng là cú sốc tinh thần của các thành viên và sự ra đi của một người. Và trong những chương sau đó ta thấy được quá trình các nhân vật dần phục hồi sự ổn định và phát triển lại cuộc sống vượt qua đau thương. Các chi tiết hồi tưởng được lồng ghép mượt mà khi có sự xen kẽ và nói lên suy nghĩ của Raizen và Meredith.

Meredith đã thay đổi rõ rệt: từ cô bé bướng bỉnh, tổn thương, sang một bà chủ trẻ điềm tĩnh, giàu trách nhiệm, có nội tâm sâu sắc. Raizen vẫn giữ phong cách lười biếng, cợt nhả nhưng những hành vi âm thầm bảo vệ, gài ấn chú, quan sát, lắng nghe tin đồn… khẳng định vai trò người bảo hộ thầm lặng. Có thể việc giới thiệu và ấn tượng ban đầu của một số cá nhân nào đó không được tốt, nhưng ít nhất nó đã có cái quan trọng nhất là sự phát triển và thay đổi rõ ràng.

Sự liên kết cốt lõi, một lần nữa tôi sẽ tránh spoil quá nhiều, vẫn được giữ xuyên suốt, có thể tóm tắt bằng các đối tượng: Arcadith – trọng tâm cảm xúc của phần đầu và vẫn được khai thác gián tiếp qua các chi tiết xoay quanh “cái bóng” của anh ta. Void Crypt – thứ mà đã được gợi mở qua các chi tiết khiến cái “bối cảnh chết chóc” không còn là vai trò duy nhất của nó, thổi thêm sự sống vào nó. Cả hai thứ này, qua phản ứng của các nhân vật chính với chúng, ta đều có thể thấy rằng chủ đề bi kịch vẫn đang được tiếp diễn một cách âm thầm.

Việc chuyển cảnh, dù nó đã đang đi vào một lối mòn, một motif, nhưng vẫn có thể tạm chấp nhận vì nó vẫn đang làm được cái nhiệm vụ mà tác giả đặt ra. Vấn đề duy nhất là tác giả sẽ xử lý vấn đề này thế nào khi thời điểm đến. Tạm gác điều đó sang một bên, bầu không khí “giả ổn định” được tạo ra là tương đối khá. Với cuộc sống thường nhật, quán cà phê, các nhân vật… vào ban ngày và sự căng thẳng dai dẳng vào ban đêm.

Tuy nhiên, những lỗ hổng trong cách khai thác là vẫn có. Ở đây tôi sẽ nêu ra vài ví dụ dễ nhận biết nhất.

• - Sự thiếu thuyết phục: thời điểm mà Raizen bung ra 7749 thứ bảo mật cho ngôi nhà khi còn chưa rõ “thứ gì” sẽ đe dọa đến họ, mà chỉ được lý giải qua loa bằng sự “phòng xa” trông sặc mùi bao biện. Cần được xây dựng thuyết phục hơn.
• - Nhân vật thể hiện sự thiếu nhất quán: Dù đã tuyên bố “rút lui” nhưng sau đấy thì Raizen lại xuất hiện một cách đều đặn và dần gánh lấy vai trò như trục vận hành của quán cà phê mà không có cột mốc nào cho sự thay đổi này cả.
• - Sự mâu thuẫn được thể hiện: Trước cái bóng của ai đó, Raizen lại hoàn toàn thụ động trong việc nghe ngóng thông tin hay việc điều tra, dù cho anh ta đã có sẵn động lực cho việc đó cũng như khả năng. Ý tôi là… cái hình ảnh một cựu mạo hiểm giả sắc bén và nhạy cảm mà tác giả đã xây dựng ấy đâu rồi? Sao nó lại mâu thuẫn vậy? Ở chiều ngược lại là Meredith, khi phản ứng của cô lại trái với lời khẳng định chắc nịch: “Đó không phải Arcadith. Anh tôi đã chết rồi.” Nếu cô tin tưởng vào điều đó thì sao phải phản ứng mạnh đến thế, hay nếu cô chỉ đơn giản là tự ám thị bản thân như thế thì lại thiếu sự mâu thuẫn nội tâm.
• - Kiểm soát thông tin: Sự ảnh hưởng của Void Crypt được nhắc đến là rất lớn: bệnh dịch, cái bóng, sự biến đổi thể xác… nhưng đối tượng phản diện này lại có quá ít thông tin được khai thác. Tất cả những gì được phô ra cho người đọc biết đến giờ chỉ thấy rằng nó mập mờ - nhưng không phân biệt được giữa một chiều không gian, một thực thể sống, hay một ngục tù ma thuật? Khi các nhân vật chính đã bắt đầu hành động một cách cụ thể để đối mặt với nó thì không chỉ họ mà cả độc giả đều cần biết tối thiểu vài yếu tố nền tảng về “thứ” họ đối đầu. Thứ mà cho đến thời điểm hiện tại nếu được đưa ra thì cũng là quá muộn.
• - Vai trò của một vài đối tượng: Nhân chứng về cái bóng ở bến cảng – lão thợ săn là một tình tiết gợi mở quan trọng. Nhưng nó xuất hiện rất đột ngột và lại trùng hợp đến khó tin về thời điểm? Cứ như người này được cài vào vì tác giả muốn thế chứ chả thể nào có sự trùng hợp tốt đẹp như vậy được. Sự tồn tại của ông ta thiếu cả bối cảnh lẫn lý do xuất hiện, trông sus hết sức. Và ừm, còn cả việc đám côn đồ thay đổi bản tính chóng mặt mà chả có quá trình gì cả nữa.

Bên cạnh đó là các vấn đề về cách triển khai mà tôi thấy cần thay đổi:

• - Thứ nhất, với dung lượng và độ dài hiện tại (nói cách khác là số từ và số chương) Thì đối với tôi, đặt quan điểm ở vị trí mới bắt đầu đọc truyện này lần đầu, truyện chưa có một động lực đủ mạnh để níu kéo độc giả. Giai đoạn đầu của truyện tác giả dường như hơi sa đà vào việc đẩy cảm xúc nhân vật, khắc khọa bối cảnh và diễn biến nhỏ lẻ. Điều này làm tôi cảm thấy thiếu lý do để tiếp tục quan tâm đến diễn biến câu truyện, bởi thiếu mất sự kịch tính hay mâu thuẫn cần thiết.
• - Thứ hai, như đã nói diễn biến hay cách kể câu chuyện đang đi vào lối mòn với sự luân phiên giữa cuộc sống quán cà phê ban ngày và yếu tố fantasy, căng thẳng vào ban đêm. Điều này tạo một đoạn trùng rõ rệt ở khoảng những chương gần đây. Lý do chính là bởi sự cân bằng bị mất đi do phần nội dung cuộc sống thường nhật đang lấn át và tính chất huyền bí của câu chuyện bị loãng dần ra.
• - Cuối cùng là vấn đề lớn nhất, đến thời điểm hiện tại truyện còn chưa có mục tiêu rõ ràng. Có thể thấy điều này ngay qua những nhân vật: Meredith thì đã ổn định nhà trọ và quán cà phê, Raizen chỉ “lắng nghe và chờ đợi tin đồn”, Meredith thì "không tin cái bóng là Arcadith" — không ai thực sự có mục tiêu hành động rõ ràng. Việc đã đến tới 150k chữ rồi mà câu chuyện lại rơi vào thế dậm chân tại chỗ sẽ đuổi người đọc đi không sớm thì muộn. Tôi thấy việc bạn tạo ra vấn đề rồi bỏ ngỏ đã được nhắc đến ở bài viết của anh bạn kia rồi, và câu trả lời của bạn ở đó thì tôi đang thấy việc bạn làm không cho ra được kết quả đáng có.

II. Nói về kỹ thuật

Đáng buồn thay, phần này sẽ không có nhiều cái để nói. Lý do thì, như đã đề cập ở trên, một bài viết khác đã chỉ ra những điểm bạn có thể làm tốt, và cả những điểm bạn chưa tốt. Điều khiến tôi cho rằng việc đó đáng buồn là bởi… so với những gì được đề cập ở đó, tức đến hết 16 chương đầu, và đến thời điểm hiện tại thì tác giả lại chưa cho thấy được sự cải thiện.

Nói như vậy không có nghĩa là tác giả đã làm tệ. Ở đây tôi xin nhắc lại vài ý chính một lần nữa để bài viết này có bố cục tròn trịa hơn.

Tác giả đã làm tốt với văn phong giàu hinh ảnh và tạo không khí hợp lý, gây được sự cuốn hút. Ví dụ như hình ảnh chi tiết, cảm giác, mùi vị, ánh sáng rất tốt để xây dựng một khung cảnh sống động. Đây là điểm mạnh nhất của tác giả vì nó không chỉ tạo bối cảnh mà còn truyền cảm xúc tinh tế. Mỗi khung cảnh được đề cập đều có chiều sâu cảm giác, mang chất đặc trưng làm giảm sự buồn tẻ như sự gần gũi, tạo cảm giác thân thuộc thường nhật của quán cà phê, sự u tối lạnh lẽo và ám ảnh trong hầm ngục,… Những nhân vật, qua đó cũng được thể hiện tự nhiên qua những cử chỉ nhỏ mà tinh tế: Meredith chải tóc, siết vạt áo, Raizen tựa vào quầy, Goon xoay ly cà phê. Đặc biệt là sự giao tiếp phi ngôn ngữ giữa các nhân vật, thứ mà có thể nói bạn đã làm tốt hơn khá nhiều tác giả mới hiện tại.

Các cuộc đối thoại được xây dựng ổn, với nền móng là tính cách của các nhân vật được thể hiện rõ qua mỗi lời nói. Mỗi nhân vật nói chuyện theo cách khác nhau. Meredith lạnh-lỳ, Raizen châm biếm, Goon tưng tửng nhưng thực tâm. Điều này giữ cho những đoạn thoại tránh được sự rườm rà và có phần tự nhiên hơn.

Việc chuyển cảnh, tôi chỉ có thể nói là cho đến lúc này bạn vẫn làm ổn. Việc nó diễn biến theo chiều hướng tốt hay xấu sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào cách bạn tiếp tục sử dụng nó, mục đích của nó có rõ ràng, hay mất đi, hay thừa mứa…

Và thay vì chỉ tay tác giả vào những lỗi lặt vặt thì tôi sẽ ủng hộ tác giả việc phát triển và khắc phục, cũng như làm tốt hơn cái mà anh bạn đã có.

Hãy biết tiết chế hợp lý trong sử dụng miêu tả. Đúng đây là mặt mạnh nhất của tác giả, nhưng đôi khi, với những tình tiết, những cảnh tĩnh thì bạn lại lan man vào nó một cách không đáng. Ví dụ như tả Meredith làm việc vào lúc sáng sớm, Một cảnh lau bàn, sắp ghế, rót cà phê có thể kéo dài gần 300–400 từ, gây “trôi” điểm nhấn. Vấn đề không phải do mô tả tệ, mà do sự dẫn dắt đang trôi đi khỏi hướng nên đi, gây loãng và không tạo được sự thăng trầm đáng có.

Hơn ai hết bạn phải là người biết rõ việc mình đang sử dụng lặp lại những hình ảnh, motif như một lối mòn. Hình ảnh “gió biển thổi qua”, “hơi muối len lỏi”, “mùi cà phê ấm áp”, “quán như có linh hồn” được lặp nhiều. Ở mức vừa phải là hiệu quả, nhưng hiện tại gây cảm giác “quá êm”, thiếu va chạm. Tác giả có thể thử cố gắng tạo sự đa dạng hơn trong mô tả. Hoặc nếu đây đã là giới hạn của anh bạn, hãy thử thay đổi phối cảnh khi tiếp tục đưa những khung hình đã quen thuộc trở lại. Một góc nhin mới từ khách hàng, hay một tên côn đồ nhân viên, hay thậm chí chỉ là một đứa trẻ bất chợt dừng lại bên quán cà phê sẽ luôn có chỗ và làm mới nhận diện theo một góc nhìn khác.

Cùng với miêu tả, hãy biết tiết chế và tự đặt ra điểm dừng để giúp mọi thứ dễ dàng hơn trong những đoạn tâm lý. Khi Meredith nhớ Arcadith, bạn viết hay nhưng đôi khi nói hơi nhiều, thay vì cho một chi tiết ám ảnh làm trung tâm.

Việc chia đoạn, chuyển cảnh thiếu điểm nhấn. Hiện câu truyện đã đi vào motif bình yên trước cơn bão, dù là vô tình hay sự cố ý của tác giả. Nhưng những “điểm nặng” ở cuối chương đang dần mất đi hiệu quả. Nhiều đoạn kết thúc quá trôi. Ví dụ một chương dừng ở hành động thường nhật, không có hook. Đây có lẽ là lúc bạn thêm dần những gia vị bất ổn, những thứ ngoài dự đoán hay thậm chí phá cách đểkéo độc giả sang những chương tiếp theo được rồi.

Có thể tôi đã hơi ăn gian một chút khi tóm tắt bài viết của một anh bạn khác vào đầu bài này. Nhưng hey, nó vẫn có phần cảm nhận của tôi trong đó và tôi chỉ muốn nói rằng tôi đồng tình những gì với anh ấy. Còn về phía tác giả, tôi chỉ có thể chúc bạn may mắn. Bài viết này sẽ được dùng để trừ vote của bạn trong vòng tới, không vì vấn đề cá nhân gì cả, chỉ là tôi thấy làm thế sẽ hấp dẫn hơn là tăng vote thôi.

Không có tóm tắt cho người thấy dài ngại đọc đâu he he :D